Ἡ Ὀρθόδοξος Ἀνατολικὴ Ἐκκλησία (β')

(β')

Τοῦ μακαριστοῦ Ἐπισκόπου Αὐγουστίνου Καντιώτη

ΕΙΠΑΜΕ, ἀγαπητοί μου, χθὲς ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία μᾶς εἶνε ἡ ἀρχαιότερη ἀπὸ ὅλους.
2. Ἄλλα εἶνε καὶ ἡ πληρέστερη ἀπ' ὅλες τὶς λεγόμενες ἐκκλησίες, ἡ μόνη πλήρης Ἐκκλησία. Ἔχει ὅλα τὰ στοιχεῖα ποὺ ἀπαρτίζουν τὸ γνήσιό του Χριστιανισμοῦ. Δὲν τῆς λείπει τίποτε. Ὅ,τι ἔχουν οἱ ἄλλοι, τὸ ‘χοῦμε κ' ἐμεῖς, καὶ μάλιστα καθαρώτερο καὶ ἁγνότερο, γιατί εἶνε ἀπὸ τὴν πηγή. Τὸ Εὐαγγέλιο π.χ. ἔχουν ἐκεῖνοι, τὸ Εὐαγγέλιο κ' ἐμεῖς. Μήπως γράφει περισσότερα τὸ δικό τους, ποῦ δὲν τὰ γράφει τὸ δικό μας; Τὰ ἴδια «γράμματα» ἔχουμε.
Καὶ ὄχι μόνο δὲ μᾶς λείπει τίποτε, ἀλλ' ἐπὶ πλέον ἐμεῖς ἔχουμε κ ἐκεῖνα ποὺ αὐτοὶ δὲν ἔχουν. Αὐτοὶ τὰ ἔχασαν, εἶνε φτωχότεροι. Ἔχασαν πολλά, κι ἄφησαν ν' ἀνακατευτῆ μὲ τὸ χρυσάφι σκουριά. Ἡ Ὀρθοδοξία εἶνε χρυσάφι καθαρό, θησαυρὸς ἀκέραιος. Δὲν τοῦ λείπει τίποτε ἀπ' ὅ,τι παρέδωσαν οἱ πρῶτοι Χριστιανοί. Θὰ φέρω μερικὰ παραδείγματα.
• Ἐμεῖς ἔχουμε τὶς εἰκόνες, αὐτοὶ δὲν ἔχουν. Κι ὅταν τοὺς ρωτᾶς γιατί δὲν ἔχετε, σοὺ ἀπαντοῦν, Δὲ γινόμαστε εἰδωλολάτρες, δὲν προσκυνᾶμε εἴδωλα, μόνο τὸ Θεὸ προσκυνᾶμε... Ἐπ' αὐτοῦ ἔχουμε νὰ τοὺς ποῦμε τά.... ἑξῆς. Κάνετε λάθος. Οἱ ὀρθόδοξοι δὲν λατρεύουμε τὶς εἰκόνες. Οἱ εἰκόνες εἶνε τὰ βιβλία τοῦ λαοῦ. Ἐκεῖνος ποὺ δὲν ξέρει γράμματα, ἢ ξέρει μὲν ἀλλὰ λησμονεῖ, βλέπει τὴν εἰκόνα καὶ διδάσκεται. Ἄλλωστε ἕνα πρόσωπο ποὺ ἀγαποῦμε θέλουμε νὰ τὸ βλέπουμε, κι ἂν εἶνε μακριὰ ἢ πέθανε, τοῦ κάνουμε μία φωτογραφία, τὴν κορνιζώνουμε, τὴν κρεμᾶμε στὸ γραφεῖο ἢ στὸ σπίτι, καὶ χαιρόμαστε νὰ τὸ βλέπουμε. Ἐὰν λοιπὸν στολίζουμε σπίτια καὶ γραφεῖα μὲ εἰκόνες, πολὺ περισσότερό τους ναούς. Στοὺς προτεστάντες, ποὺ σὰν νέοι εἰκονομάχοι ἀποστρέφονται τὶς εἰκόνες, λέμε. Ξεκρεμάστε σεῖς ἀπὸ τὰ σπίτια σᾶς τὶς εἰκόνες τῶν γονέων σας, καὶ τότε κ' ἐμεῖς θὰ ξεκρεμάσουμε ἀπὸ τὴν ἐκκλησία μας τὶς ἱερὲς εἰκόνες. Οἱ εἰκόνες στόλιζαν πάντα καὶ θὰ στολίζουν τοὺς ναοὺς τῆς Ὀρθοδοξίας. Δὲν τὶς λατρεύουμε, τοὺς ἀποδίδουμε τιμητικὴ προσκύνησι. Ἀσπαζόμεθα ὄχι τὰ ξύλα καὶ τὰ χρώματα ἀλλὰ τὰ ἱερὰ πρόσωπα ποὺ εἰκονίζουν, ἂν ζοῦσαν ἀνάμεσά μας, θὰ πέφταμε στὰ πόδια τους καὶ θὰ τὰ φιλούσαμε. Ὅπως ἐκεῖνος ποὺ ἀγαπᾶ ἀσπάζεται τὴ φωτογραφία τοῦ ἀγαπημένου συγγενοῦς του, ἔτσι κ' ἐμεῖς φιλοῦμε τὶς εἰκόνες τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν ἁγίων.

• Ἔχουμε λοιπὸν εἰκόνες, καὶ γι' αὐτὸ ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εἶνε πληρέστερη ἀπὸ τὴ δική τους «ἐκκλησία», ποὺ εἶνε γυμνή. Ἔχουμε ἐπίσης ἑπτὰ μυστήρια, ποὺ ἔχουν ἱδρυθῆ ἀπὸ τὸ Χριστὸ καὶ τοὺς ἀποστόλους. Εἶνε οἱ ἑπτὰ κολῶνες, στὶς ὁποῖες στηρίζεται τὸ οἰκοδόμημα τοῦ Χριστιανισμοῦ. Ἡ πρώτη εἶνε τὸ βάπτισμα. Ἡ δευτέρα τὸ χρίσμα ἢ ἅγιο μύρο. Ἡ τρίτη ἡ θεία κοινωνία. Ἡ τετάρτη ἡ μετάνοια καὶ ἐξομολόγησις. Ἡ πέμπτη ὁ γάμος. Ἡ ἕκτη ἡ ἱερωσύνη. Καὶ ἡ ἑβδόμη τὸ εὐχέλαιο. Οἱ προτεστάντες τελοῦν μόνο ἕνα βάπτισμα καὶ μία κοινωνία, ἀλλ' ὄχι ὅπως τὰ τελοῦσε ἡ πρώτη Ἐκκλησία. Ἄλλα μυστήρια δὲν ἀναγνωρίζουν. Ἐξομολόγησι δὲν ἔχουν. Ποῦ ἐξομολογοῦνται; Ἱερωσύνη δὲν ἔχουν. Ποῦ εἶνε οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ ἱερεῖς τους; Δὲν μᾶς χρειάζονται, λένε. Ναί, ἀλλὰ τὴν ἐποχὴ τῶν ἀποστόλων ὑπῆρχαν ἐπίσκοποι καὶ ἱερεῖς καὶ διάκονοι. Ἐπίσκοποι δὲν ἦταν ὁ Τίτος καὶ ὁ Τιμόθεος, στοὺς ὁποίους γράφει ὁ Παῦλος; Πρεσβύτεροι δὲν ἦταν ἐκεῖνοι ποὺ κάλεσε ὁ Παῦλος στὴ Μίλητο καὶ τοὺς ἔδωσε τὶς τελευταῖες του συμβουλές; Γιὰ τοὺς ἱερεῖς καὶ τοὺς ἐπισκόπους εἶπε ὁ Χριστός, «Λάβετε Πνεῦμα Ἅγιον• ἂν τινῶν ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς» (Ἴω. 20,22). Αὐτοὶ εἶνε οἱ ἀντιπρόσωποί του ἐπὶ τῆς γής. Ἔχουν λάβει εἰδικὴ χάρι νὰ διδάσκουν, νὰ λειτουργοῦν καὶ νὰ κυβερνοῦν τὶς ψυχές. Εἶνε ἄγγελοι Κυρίου παντοκράτορος. Γι' αὐτὸ ἕνας ἅγιος εἶπε. Ἂν δῶ στὸ δρόμο ἕνα παπὰ καὶ ἕναν ἄγγελο, θὰ προσκυνήσω πρῶτα τὸν παπὰ καὶ μετὰ τὸν ἄγγελο, διότι ὁ ἄγγελος δὲν ἔχει τὴν ἐξουσία νὰ συγχωρῆ ἁμαρτίες, ἐνῶ ὁ παπὰς τὴν ἔχει.
• Στὴν Ὀρθόδοξο Ἐκκλησία ἔχουμε ἀκόμη ὕμνους, ποὺ οἱ προτεστάντες δὲν ἔχουν. Αὐτοὶ ἔχουν μερικὰ τραγουδάκια, ποὺ ψάλλουν ὅλοι μαζί, ἀλλ' αὐτὰ δὲν συγκρίνονται μὲ τὴν ποίησι τῆς ὑμνολογίας μᾶς (τροπάρια, ἀπολυτίκια καὶ ἄλλους ὕμνους). Καμμιὰ θρησκεία δὲν ἔχει τοὺς ὕμνους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Εἶνε μοναδικοί. Ποῦ ἄλλου μπορεῖ ν' ἀκούση κανεὶς τὸ «Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται», ἢ τὸ «Σήμερον κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου», ἢ τὸ «Τὴ ὑπερμάχω Στρατηγῶ τὰ νικητήρια», ἢ τὸ «Δεῦτε πάντα τὰ ἔθνη, γνῶτε τοῦ φρικτοῦ μυστηρίου τὴν δύναμιν», ἢ τὰ Ἐγκώμια τοῦ Ἐπιταφίου «Ἡ ζωὴ ἐν τάφω» καὶ «Αἳ γενεαὶ πᾶσαι», ἢ τὸ «Ἄξιόν ἐστι» ἢ τὸ «Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός»; Τέτοιους ὕμνους ἔχει μόνο ἡ Ἐκκλησία μας, εἶνε μοναδικὰ κειμήλια ποὺ τὴν στολίζουν.
Αὐτὰ δὲν μπορεῖ κανεὶς ἀπὸ τοὺς ξένους σοφοὺς καὶ ἐπιστήμονες νὰ τὰ δημιουργήση. Οὔτε εἰκόνες, οὔτε μυστήρια, οὔτε ἐκκλησιαστικοὺς ὕμνους ἔχει ἡ λατρεία τῶν προτεσταντῶν, ἡ αἴθουσά τους μοιάζει μᾶλλον μὲ σχολεῖο.
3. Εἴδαμε ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία εἶνε ἡ ἀρχικὴ καὶ ἡ πλήρης Ἐκκλησία. Εἶνε, ἀκόμη, ἡ πιὸ ἔνδοξη. Ποιὸς ρήτορας ἢ συγγραφέας ἢ ποιητὴς θὰ μπορέση νὰ περιγράψη τὴ δόξα της; Δικές της εἶνε οἱ ἑπτὰ Οἰκουμενικὲς Σύνοδοι. Νίκαια, Κωνσταντινούπολις, Ἔφεσος εἶνε πόλεις τῆς Ἀνατολῆς, στὶς ὁποῖες συγκροτήθηκαν οἱ Σύνοδοι αὐτὲς καὶ καθώρισαν μὲ τὸν φωτισμὸ τοῦ ἁγίου Πνεύματος δόγματα καὶ κανόνες, τί νὰ πιστεύουμε καὶ πῶς νὰ ζοῦμε. Σ' αὐτὴν ἀνήκουν οἱ μάρτυρες. Τὰ χώματά της εἶνε βαμμένα μὲ τὸ αἷμα ἑκατομμυρίων μαρτύρων. Οἱ ἅγιοί της τιμῶνται σὲ κάθε τόπο, ὁ ἅγιος Δημήτριος στὴ Θεσσαλονίκη, ὁ ἅγιος Σπυρίδων στὴν Κύπρο, ὁ ἅγιος Πολύκαρπος στὴ Σμύρνη, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος στὴν Κωνσταντινούπολη ὁ ἅγιος Βασίλειος στὴν Καισάρεια... Ὁ κατάλογος τῶν ἁγίων της εἶνε ἀτελείωτος.
Ἡ Ὀρθοδοξία εἶνε ἡ Ἐκκλησία τῶν ἡρώων καὶ τῶν μαρτύρων. Αὐτὴ πάλεψε ἐναντίον τυράννων καὶ αὐτοκρατόρων. Αὐτὴ νίκησε τοὺς αἱρετικούς, παλαιοτέρους καὶ νεωτέρους. Αὐτὴ ἀγωνίστηκε περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον στὸ ἔργο τοῦ εὐαγγελισμοῦ, γιὰ νὰ διαδοθῆ καὶ ἐπικρατήση τὸ Εὐαγγέλιο. Εἶνε δοξασμένη καὶ ζηλευτὴ ἡ Ὀρθόδοξος Ἀνατολικὴ Ἐκκλησία, τὸ ἀναγνωρίζουν καὶ οἱ ἐχθροί της.
Ἀλλὰ γιὰ μᾶς τοὺς Ἕλληνες ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἔχει κ' ἕνα ἄλλο ἰδιαίτερο θέλγητρο, ποὺ μᾶς συγκινεῖ καὶ μᾶς κάνει νὰ τὴν ἀγαποῦμε καὶ γι' αὐτό. Ὅπως παραδέχονται ὅλοι οἱ ἱστορικοί, αὐτὴ ἔσωσε τὴν Ἑλληνικὴ φυλή. Χωρὶς Ὀρθοδοξία Ἑλληνικὸ γένος δὲν θὰ ὑπῆρχε σήμερα. Αὐτὴ σὰν γλυκειὰ μάνα παρηγοροῦσε τοὺς Ἕλληνες 400 ὁλόκληρα χρόνια μέσ' στὸ μαῦρο σκοτάδι τῆς δουλείας τῶν Τούρκων. Αὐτὴ ἵδρυσε τὰ κρυφὰ σχολειά, ὅπου σεβάσμιοι ρασοφόροι δίδασκαν τὰ σκλαβόπουλα «γράμματα - σπουδάγματα, τοῦ Θεοῦ τὰ πράματα». Αὐτὴ διέθετε τὰ μοναστήρια της ὡς ἄσυλα τῶν καταδιωκομένων. Αὐτὴ ἔσωσε κείμενα, γλώσσα, ἱστορία, μνημεῖα, ἤθη καὶ ἔθιμα, ὅλα τὰ τιμαλφῆ μας. Γι' αὐτὸ (ὀνομάστηκε κιβωτὸς τοῦ γένους. Ὅπως ἡ κιβωτὸς τοῦ παλαιοῦ κόσμου ἔσωσε τὸ Νῶε καὶ τὴν οἰκογένειά του ἀπ' τὸν κατακλυσμό, ἔτσι ἡ Ἐκκλησία μας, ἡ νέα κιβωτός, σώζει τὴν Ἑλλάδα ἀπ' τὸν ἀφανισμό. Γι' αὐτὸ ἕνας ποιητής μας, ὁ Κρυστάλλης, ἔγραψε, «Θρησκεία! γλυκειὰ μάνα», σὺ χύνεις «βαθειά μας, στὴν ψυχή, γλυκὲς χρυσὲς ἐλπίδες!».
* * *

Αὐτή, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἡ Ὀρθοδοξία μας.

Ἀρχαία, ἀφοῦ ἄρχισε τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς καὶ συνεχίζει. Πλήρης, δὲν τῆς λείπει τίποτε. Δὲν μπορεῖς νὰ πῆς. Φεύγω, γιατί βρῆκα κάπου ἄλλου κάτι ποὺ αὐτὴ δὲν ἔχει. Προσφέρει ὅλα ὅσα ἀπαιτοῦνται γιὰ τὴν σωτηρία μας. Καὶ ἔνδοξη ὅσο καμμιὰ ἄλλη θρησκεία.
Αὐτὴν κληρονόμησε ἡ πατρίδα μας. Τὸ σπουδαιότερο ποὺ μᾶς ἄφησαν οἱ πατέρες μας δὲν εἶνε τὰ χωράφια, τὰ σπίτια, τὰ χρήματα, εἶνε ἡ Ὀρθόδοξος πίστις. Αὐτὴ εἶνε ὁ θησαυρὸς ὁ ἀνεκτίμητος. Κράτα λοιπὸν καλὰ τὸ θησαυρὸ αὐτόν.
«Κράτει ὁ ἔχεις, ἴνα μηδεὶς λάβει τὸν στέφανόν σου» (Ἄπ. 3,11). Κλεῖσε τ' αὐτιά σου στοὺς ἐχθρούς. Μεῖνε πιστὸς στὴν Ἐκκλησία ποὺ βαπτίσθηκες, προτίμησε θάνατο μᾶλλον παρὰ νὰ χάσης τὴν Ὀρθόδοξο ὁμολογία. Λέγε σ' ἀνθρώπους καὶ δαίμονες. Ὀρθόδοξος γεννήθηκα -Ὀρθόδοξος θὰ πεθάνω. Ἔχω ρίξει τὴν ἄγκυρά μου ἐδῶ καὶ κανένα κύμα δὲν μὲ παρασύρει ἀπὸ τὸ λιμάνι τῆς Ὀρθοδοξίας.
Ὅσο γιὰ τοὺς ἄλλους ποὺ εἶνε ἔξω ἀπὸ τὴ μάνδρα τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐμεῖς δὲν ἔχουμε παρὰ νὰ εὐχηθοῦμε, καὶ αὐτοί, καὶ ὅλοι οἱ ἄλλοι ποὺ βρίσκονται μακριά, νὰ ἐπιστρέψουν στοὺς κόλπους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
Εἴθε ὁ Κύριος νὰ εὐδοκήση ὥστε νὰ παύσουν αἱρέσεις καὶ σχίσματα, νὰ ἑνωθοῦν ὅλοι στὴν Ὀρθοδοξία, νὰ γίνη ὁ κόσμος «μία ποίμνη εἰς ποιμὴν» (Ἴω. 10,16), πρὸς δόξαν τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ἀμήν.

† Ἐπίσκοπος Αὐγουστίνος

Β' μέρος ὁμιλίας ποὺ ἔγινε στὸν Ι. ναὸ Ἄγ. Γεωργίου Ν. Μυλοτόπου - Γιαννιτσῶν τὴν 5-4-1942. Δακτυλογραφημένη καταγραφὴ τῆς ἐποχῆς. Διαίρεσις καὶ σύντμησις 21-2-2010.
Πηγή:Ι.Μ.Παντοκράτορος