Ἕνα ἀπό τά πρόσωπα, πού προβάλλει ἡ Μέγ. Ἑβδομάδα μπροστά μας, θά παρουσιάσουμε ἐδῶ. Δέν εἶναι πρόσωπο, πού ἔζησε στά χρόνια του Χριστοῦ καί ἔλαβε μέρος, εἴτε σκοτεινό εἴτε φωτεινό, στό δράμα τοῦ Χριστοῦ. Ὄχι! Εἶναι πρόσωπο, πού ἔζησε 1800 περίπου χρόνια πρό Χριστοῦ. Καί ὅμως στό πρόσωπο αὐτό κυρίως εἶναι ἀφιερωμένη ἡ ἀποψινή βραδιά. Καί ποιά σχέση λοιπόν μπορεῖ νά ἔχει ἕνα πρόσωπο, ποῦ ἔζησε τόσους αἰῶνες πρό Χριστοῦ; Καί ποιά σχέση μπορεῖ νά ἔχει μ’ ἐμᾶς;
Τό πρόσωπο αὐτό ἔχει σχέση μέ τό Χριστό καί μ’ ἐμᾶς, γιατί εἶναι τύπος. Σήμερα ἡ λέξη «τύπος » ἔχει καί καλή καί κακή σημασία. Κακή σημασία: -Αὐτός, λέμε, εἶναι τύπος ἰδιότυπος, παράξενος ἄνθρωπος… Στήν ἀρχαιότητα ὅμως ἡ λέξη εἶχε μόνο καλή σημασία. Μέσα στήν Ἁγία Γραφή ἔχει πρῶτα προφητική σημασία, καί ὕστερα διδακτική.
Προφητική σημασία: -Αὐτός εἶναι τύπος τοῦ Χριστοῦ. Τό πρόσωπο, δηλαδή αὐτό τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης προτυπώνει, προεικονίζει, συμβολίζει τό Χριστό. Ἔζησε πολλούς αἰῶνες πρό Χρίστου, ὅμως πολλά σημεῖα τῆς ζωῆς τοῦ εἶναι προτυπώσεις σημείων τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι ἔχουμε στήν Παλαιά Διαθήκη τύπους τοῦ Χριστοῦ, τύπους τῆς Παναγίας, τύπους τοῦ Σταυροῦ, τύπους τῆς...
Ἐκκλησίας κ.λπ.
Τό πρόσωπο, πού μᾶς τό θυμίζει ἡ ἀποψινή ἀκολουθία, εἶναι τύπος τοῦ Χριστοῦ, ἀπό τούς πλέον φανερούς καί καθαρούς τύπους τοῦ Χριστοῦ. Καί τό πρόσωπο αὐτό εἶναι ὁ Ἰωσήφ ὁ Πάγκαλος.
Πολλά πρόσωπα στή Παλαιά Διαθήκη εἶναι τύποι τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅπως ὁ Ἀδάμ, ὁ Ἄβελ, ὁ Ἰσαάκ, ὁ Δαβίδ κ.α. Ἐκεῖνο ὅμως τό πρόσωπο, πού προτυπώνει καί προεικονίζει στά περισσότερα σημεῖα τῆς ζωῆς τοῦ τό Χριστό, εἶναι ὁ Ἰωσήφ, ἕνα ἀπό τά δώδεκα παιδιά τοῦ πατριάρχου Ἰακώβ.
Τύπος ὁ Ἰωσήφ μέ τήν πρώτη καλή σημασία τῆς λέξεως, τήν προφητική, ἀλλά τύπος καί μέ τή δεύτερη καλή σημασία τῆς λέξεως, τή διδακτική. Τύπος προφητικός γιά τό Χριστό. Τύπος διδακτικός γιά μας. Γιά τό Χριστό εἶναι προτύπωση. Γιά μᾶς εἶναι πρότυπο. Γιά τό Χριστό φωτεινή προεικόνιση. Γιά μᾶς φωτεινό σύμβολο. Ἔτσι τόν παρουσιάζει ἡ ἀποψινή ἀκολουθία. Καί πολύ φωτισμένα ἡ Ἐκκλησία ὅρισε νά προβάλλεται ἀπόψε, στήν ἀρχή τῆς Μέγ. Ἑβδομάδος, ἡ μορφή τοῦ Ἰωσήφ. Καί γιατί προτυπώνει τό Χριστό καί τό Πάθος του, καί γιατί μᾶς παρέχει φωτεινά διδάγματα προετοιμασίας γιά τίς ἅγιες τοῦτες ἡμέρες.
Πῶς εἶναι τύπος τοῦ Χριστοῦ ὁ Ἰωσήφ;
1. Ἦταν ἀγαπητός υἱός Ἰωσήφ, τό πιό ἀγαπημένο παιδί τοῦ Ἰακώβ. Αὐτόν ἀγαποῦσε περισσότερο ἀπό ὅλα τά παιδιά του, γιατί τοῦ ἄξιζε. Καί σέ αὐτόν εἶχε χαρίσει μοναδική στολή, λαμπρό χιτώνα. «Ὁ Ἰακώβ δέ ἀγαποῦσε τόν Ἰωσήφ περισσότερο ἀπό ὅλους τους υἱούς του… Ἔκανε δέ γι’ αὐτόν λαμπρό χιτώνα» (Γέν. 37,3). Ἀγαπητός Υἱός καί ὁ Χριστός. Ὁ Ἀγαπητός Υἱός τοῦ οὐράνιου Πατέρα. Γι’ αὐτόν ἀκούστηκε ἡ φωνή Του στή Βάπτιση καί τή Μεταμόρφωση: «Αὐτός εἶναι ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός». Καί εἶχε καί ὁ Χριστός, ὡς Υἱός μονογενής του Πατέρα, μοναδική στολή. Εἶναι ἡ στολή τῆς θεότητας. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ καί Θεός ἀληθινός.
2. Τόν φθόνησαν τόν Ἰωσήφ τά ἀδέλφια του. Δέν μποροῦσαν νά ὑποφέρουν τήν ὑπεροχή του. Δέν μποροῦσαν νά χαροῦν μέ τίς χαρές τοῦ ἀδελφοῦ τους. Καί μέ τό Χριστό τό ἴδιο ἔγινε. Τόν μίσησαν καί τόν φθόνησαν «οἴ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ», οἴ ἀρχιερεῖς καί οἴ φαρισαῖοι. Ὁ Πιλάτος «γνώριζε, ὅτι παρέδωσαν αὐτόν ἐπειδή τόν φθονοῦσαν». Ὁ φθόνος εἶναι τό πρωταρχικό καί γενεσιουργό πάθος. Ἀκολουθοῦν τό μίσος, ἡ κακία, τά κακούργα σχέδια, οἴ χριστοκτόνες ἐνέργειες. Δέν ὑπέφεραν νά βλέπουν τήν ὑπεροχή τοῦ Χριστοῦ, τήν ἐπιρροή του στό λαό.
3. Ἀποφάσισαν τ’ ἀδέλφια νά σκοτώσουν τόν ἀθῶο Ἰωσήφ. Συσκέφθηκαν κρυφά καί εἶπαν: «Ἐλᾶτε νά τόν σκοτώσουμε» (Γέν. 37,20). «Μέ πονηρό τρόπο». Τό ἴδιο καί στή περίπτωση τοῦ Ἰησοῦ. Συσκέψεις καί διαβούλια γιά τήν ἐξόντωση τοῦ ἐπικινδύνου γι’ αὐτούς Διδασκάλου. «Καί ἀποφάσισαν νά συλλάβουν μέ δόλο τό Ἰησοῦ καί νά θανατώσουν»(Μάτθ. 26,4). Ἄρχοντες τοῦ Ἰσραήλ, ἀρχιερεῖς, γραμματεῖς, φαρισαῖοι, συσκέπτονται, πῶς θά συλλάβουν καί θά θανατώσουν τόν Ἰησοῦ, τόν πιό ἐκλεκτό ἀδελφό τους. Ἐκεῖνο τό «Δεῦτε ἀποκτείνωμεν αὐτόν» τῶν ἀδελφῶν του Ἰωσήφ ἀκούγεται τό ἴδιο καί στήν παραβολή τῶν κακῶν γεωργῶν, ὅπου σαφῶς συμβολίζεται ἡ ἀπόφαση τῶν Ἰουδαίων γιά τή θανάτωση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Βασιλέως, τοῦ Ἰησοῦ.
4. Πούλησαν τόν Ἰωσήφ τά ἀδέλφια του γιά 20 χρυσά νομίσματα. «Πούλησαν τόν Ἰωσήφ στούς Ἰσμαηλίτες γιά εἴκοσι χρυσά» (Γέν, 37,28). Καί μάλιστα ἀπό ὅλα τά ἀδέλφια τοῦ ἐκεῖνος πού ἔκανε τή σχετική πρόταση ἦταν ὁ Ἰούδας. Ἰούδας καί στή περίπτωση τοῦ εἰκονιζόμενου καί προτυπούμενου Χριστοῦ τό ὄργανο τῆς ἀγοροπωλησίας, τῆς πιό ἄδικης καί ἄτιμης ἀγοροπωλησίας. Πούλησε τό Χριστό γιά 30 ἀργύρια.
5. Ἔπαθε καί ὑπέφερε ὁ Ἰωσήφ καί στά χέρια τῶν ἀδελφῶν του καί στά χέρια τῶν ξένων, τῶν Αἰγυπτίων. Τά ἀδέλφια τοῦ τόν ἔριξαν μέσα σ’ ἕνα βαθύ λάκκο, γιά νά τόν κατασπαράξουν τά θηρία. Καί οἴ Αἰγύπτιοι τόν ἔριξαν μέσα στή φυλακή σάν νά ἦταν ἔνοχος, ἐνῶ ἦταν ἀθῶος. Θύμα συκοφαντίας ὁ ἀθῶος καί ἁγνός Ἰωσήφ. Ἔπαθε καί ὑπέφερε καί ὁ Χριστός. Ἔπαθε ὡς ἄνθρωπος. Οἴ ἀδελφοί του οἴ Ἰουδαῖοι τόν ὁδήγησαν σέ πολλά παθήματα, τόν βασάνισαν. Ἀλλά καί οἴ ξένοι, οἴ Ρωμαῖοι, στούς ὁποίους τόν παρέδωσαν οἴ Ἰουδαῖοι, καί ἐκεῖνοι τόν βασάνισαν. Ρίχτηκε στή φυλακή, σύρθηκε σάν κακοῦργος στό κριτήριο, καταδικάστηκε σάν κοινός ἐγκληματίας καί τελικά θανατώθηκε πάνω στό Σταυρό.
6. Δέν ἔμεινε γιά πάντα ταπεινωμένος ὁ Ἰωσήφ. Ἀπό τήν ταπείνωση τοῦ λάκκου καί τῆς φυλακῆς ὁδηγήθηκε στή δόξα. Ὁ Φαραώ τόν ἀνέστησε ἀπό τά βάθη τῆς φυλακῆς καί τόν κατέστησε ἄρχοντα. «Νά, σέ κάνω σήμερα ἄρχοντα σέ ὅλη την Αἴγυπτο» (Γέν. 41,41). Προτύπωση τῆς ἐνδόξου Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Ρίχτηκε στό λάκκο τοῦ θανάτου καί τοῦ τάφου. Δέν παρέμεινε πολύ. Ἀνέστη τριήμερος. Μετά τό πάθος ἡ δόξα. Μετά τό Σταυρό ἡ Ἀνάσταση.
7. Καί ἡ τελευταία προτύπωση. Ὁ Ἰωσήφ σάν ἄρχοντας τῆς Αἰγύπτου σέ καιρό πείνας ἄνοιξε τίς ἀποθῆκες του καί ἔγινε σιτοδότης καί ἔθρεψε τούς πεινασμένους ἀδελφούς του. Σιτοδότης καί ὁ Χριστός. Ἀνεξάντλητες οἴ ἀποθῆκες του. Πάντοτε προσφέρει καί προσφέρεται. Τρέφει μέ τό θεῖο Ἄρτο του, ποτίζει μέ τό τίμιο Αἷμα του. Τρέφει μέ τή θεία Κοινωνία.
Ἀπό ὅλες τίς λεπτομέρειες τῆς ζωῆς τοῦ Ἰωσήφ σέ μία δίνει ἰδιαίτερη ἔμφαση ἡ ἀποψινή ἀκολουθία. Στό ἐπεισόδιο μέ τήν ἁμαρτωλή γυναίκα, μέ τή διεφθαρμένη σύζυγο τοῦ Πετεφρῆ. Μία γυναίκα πόρνη βρέθηκε μπροστά στό ἁγνό καί καθαρό παλληκάρι, τόν Ἰωσήφ. Κάποια γυναίκα βρίσκεται μπροστά στή ζωή κάθε ἁγνοῦ καί ἀμόλυντου νέου. Ἡ γυναίκα ὄργανο καλοῦ στό πρόσωπο τῆς Παναγίας. Ἡ γυναίκα ὄργανο κακοῦ στό πρόσωπο τῆς Εὕας, καί τῆς δευτέρας Εὕας, ὅπως ὀνομάζεται ἡ γυναίκα τοῦ Πετεφρῆ στό δοξαστικό τῶν ἀποστίχων: «Δεύτερη Εὕα, τήν Αἰγυπτία, βρῆκε ὁ δράκοντας, καί μέ λόγια κολακείας προσπαθοῦσε νά παρασύρει τόν Ἰωσήφ». Προσοχή στά πονηρά καί διεφθαρμένα πρόσωπα, πού ἔχουν σκοπό νά σέ ρίξουν στήν ἁμαρτία.
Δέν ὑποτάχθηκε ὁ Ἰωσήφ στά προκλητικά δελεάσματα τῆς διεφθαρμένης γυναίκας. .«Στῆς Αἰγύπτιας τότε τίς ἡδονές δέν παρασύρθηκε…». Δοῦλος στό σῶμα ἔγινε ὁ Ἰωσήφ. Φυλακίσθηκε σωματικά. Ἀλλά δοῦλος στή ψυχή δέν ἔγινε. Ἔμεινε ἀδούλωτος. Ἀδούλωτούς μας θέλει ὁ Χριστός. Ἐλεύθερους ἀπό τούς πειρασμούς. Ἀδούλωτα νιάτα οἴ νέοι μας. Ἀδούλωτες ψυχές ὅλοι μας. Δέν ὑποτάσσεται ὁ ἀδούλωτος στά προκλητικά δελεάσματα τοῦ κόσμου. Ἀλλά τί κάνει; Ὅ,τι ἔκανε ὁ Ἰωσήφ. Μία σκέψη ἀστραπιαία καί μία κίνηση ἀστραπιαία. Ἡ σκέψη: Μέ βλέπει ὁ Θεός. Πῶς νά κάνω τέτοια πράξη ποῦ μου ζητάει ἡ διεφθαρμένη γυναίκα; Ἡ κίνηση: Τόβαλε στά πόδια. Ἔφυγε. « Καί ἀφήνοντας τά ροῦχα του στά χέρια τῆς ἔφυγε καί βγῆκε ἔξω» (Γέν, 39,12). Αὐτή ἡ σκέψη καί αὐτή ἡ κίνηση τοῦ Ἰωσήφ εἶναι τά μόνα πού σώζουν σέ στιγμές σφοδροῦ πειρασμοῦ, πού εἶναι στιγμές σατανικοῦ ἀνεμοστρόβιλου. Ἡ σκέψη: -Μέ βλέπει ὁ Θεός!.. Η κίνηση: -Ὅπου φύγει-φύγει. Φυγή ἡρωική, ἔξοδος ἀπό τόν κλοιό τῆς ἁμαρτίας, σωτήριο ἅλμα.
Λάμπει ὁ Ἰωσήφ. Πάγκαλος. Κρύσταλλο ἡ ἁγνότητά του. Ἀστράπτει ἡ ἀρετή του. Σύμβολο γιά κάθε νέο καί νέα, γιά κάθε χριστιανό. Κρύσταλλο ἡ ψυχή. Σωφροσύνη σέ στιγμές πειρασμῶν, πού δέν τίς περιμένουμε. Ἁγνότητα ὁ μεγάλος στόχος. Καθαρή ἡ ψυχή.
Συγκρίνετε ἐκεῖνο τό νέο μέ τούς περισσοτέρους νέους της ἐποχῆς μας. Λυπηθεῖτε τά παιδιά, τά ἀγόρια, πού σέ κάποιο σταυροδρόμι τῆς ζωῆς τούς κάποια «Αἰγυπτία», κάποια «Πετεφρίνα», κάποια γυναίκα τούς χαμογέλασε καί τούς προκάλεσε. Λυπηθεῖτε τά ἀγόρια, πού ὁρμητικός ὁ πειρασμός πέφτει πάνω τους καί τούς βιάζει κυριολεκτικά τίς αἰσθήσεις καί τούς ἁρπάζει νά τούς σύρει στήν ἁμαρτωλή, τήν αἰσχρή πράξη. Λυπηθεῖτε καί τά κορίτσια, πού ἔκφυλοι τύποι τά παρέσυραν, τά κατέστρεψαν καί τά κατέστησαν ἐλεεινά θύματα τοῦ κακοῦ… Ἀλλά καί θαυμάστε τούς νέους καί τίς νέες, πού ἀκολουθοῦν στίς μέρες μας μέ τή χάρη, τοῦ Θεοῦ τά χνάρια τοῦ Ἰωσήφ τοῦ Πάγκαλου, καί παραμένουν ἁγνοί σάν τά κρίνα, λευκοί σάν τό χιόνι. Κι’ ἀγωνισθεῖτε, γιά νά ἐπικρατήσει καί πάλι ἡ σωφροσύνη. Γέμισε ὁ κόσμος προκλητικούς πειρασμούς. Καιρός ν’ ἀντισταθοῦμε, ἀρνητικά καί θετικά, στό ρεῦμα τοῦ κακοῦ.
Πεμπτουσία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου