Πρὸς Κορινθίους Α’ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ ᾽Ἀνάγνωσμα 1:18-24
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία τοῦ π. Κωνσταντίνου Στρατηγοπούλου, στὰ πλαίσια τῆς ἑρμηνείας ποὺ ἔγινε στὸ κήρυγμα τῆς Κυριακης 14 Σεπτεμβρίου τοῦ 2008.
Ἡ σημερινὴ ἑορτὴ τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἔχει μὲν ἀφετηρία της ἱστορικὴ ἕνα γεγονὸς ποὺ συνέβη πρὶν ἀπὸ δεκαπέντε περίπου αἰῶνες καὶ ἦταν σπουδαῖο γεγονός, ἀλλὰ ἡ Ἐκκλησία δὲν στέκεται στὴν ἀνάμνηση ἁπλῶς τοῦ ἱστορικοῦ γεγονότος, ἡ Ἐκκλησία καὶ θεολογεῖ – καὶ θεολογεῖ ὄχι ἀφηρημένα, θεολογεῖ πρακτικὰ καὶ θεραπευτικά. Προβάλλεται λοιπὸν αὐτὸ τὸ γεγονὸς ὡς γεγονὸς κεντρικὸ τῆς πορείας τῆς πνευματικῆς τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ. Καὶ σὲ αὐτὸ θὰ πᾶμε νὰ σταθοῦμε, ἀξιοποιῶντας κατ' ἐξοχὴν τὸ κείμενο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ποὺ ἀκούσαμε πρὶν ἀπὸ λίγο.
Νὰ τὸ πῶ μὲ ἁπλᾶ λόγια. Ὁ Θεὸς μέσα στὴν ἀπέραντη ἀγάπη Του μᾶς ἔδωσε καὶ σοφία καὶ μάλιστα πλεονάζουσα σοφία. Τόση σοφία ποὺ ἐπιτρέπει... νὰ φτάνουμε καὶ σὲ Ἐκεῖνον, νὰ ὁμοιάζουμε σὲ Ἐκεῖνον. Αὐτὴ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἦταν δεμένη μὲ τὴ σοφία ποὺ μᾶς ἔδωσε, ἐμεῖς τὴν ἀποκόψαμε ἀπὸ τὴν πηγή της καὶ θελήσαμε νὰ γίνουμε σοφοὶ χωρὶς Αὐτόν. Αὐτὴ ἡ ἀποκοπὴ εἶναι τραγωδία γιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ αὐτὸ εἶναι μιὰ ἀρρώστια. Νὰ γίνεσαι σοφός, χωρὶς τὴν πηγὴ τῆς σοφίας καὶ χωρὶς νὰ καταλαβαίνεις τον Δωρεοδότη, αὐτὸ εἶναι τραγωδία. Καὶ ὁ Θεός, μέσα στὴν ἀπέραντη ἀγάπη Του, ἀντὶ νὰ δώσει μιὰ ἄλλη ἀπάντηση, θὰ ἔλεγα τιμωρίας – ποὺ δὲν τὸ ἔκανε – πάει παρακάτω τὴν ἀγάπη καὶ τὴ σοφία Του.
Προσέξτε τὸ συνδυασμὸ τῶν λέξεων: ἡ ἀγάπη συνδυάζεται πάντοτε μὲ τὴ σοφία. Πάει παρακάτω τὴν ἀγάπη καὶ τὴ σοφία Του. Ἀφοῦ δὲν καταλάβαμε ὅτι σὲ Αὐτὸν θὰ στραφοῦμε γιὰ νὰ εἴμαστε πραγματικὰ σοφοὶ καὶ νὰ καταλαβαίνουμε καὶ τὰ πράγματα τοῦ κόσμου, ἂν τὸ θέλουμε καὶ μέσα στὴν ἐπιστημονική τους διάσταση, ὁ Θεὸς λοιπόν, ἀντὶ νὰ τιμωρήσει, πῆγε παρακάτω τὴ σοφία Του καὶ τὴν ἀγάπη Του ταυτόχρονα. Αὐτό το παρακάτω γιὰ τὰ μάτια τοῦ κόσμου λέγεται «μωρία». Εἶναι μιὰ ὑπερβολὴ πιά, μιὰ ὑπέρβαση. Ἀγαπᾶς, ἀγαπᾶς, ἀγαπᾶς, ἀγαπᾶς, ὁ ἄλλος κάνει τὰ ἀντίθετα, καὶ δὲν γίνεται τίποτα. Καὶ ἀγαπᾶς περισσότερο! Καὶ τότε στὴν ἔννοια τῆς σοφίας καὶ τῆς ἀγάπης Του ὁ Θεὸς ἔβαλε τὸν σταυρό. Ἀλλὰ ἔβαλε τὸ δικό Του σταυρό! Ὄχι τὸ δικό μας σταυρό. Ἄρα στὴν ἔννοια τῆς σοφίας καὶ τῆς ἀγάπης Του ἔρχεται νὰ προσθέσει τὸν σταυρό Του. Καὶ αὐτὸ εἶναι μιὰ τρέλα, εἶναι μιὰ μωρία. Γι' αὐτὸ τὸ κείμενο τὸ ἀποστολικὸ τὸ εἶπε «μωρία». Καὶ τὸ σχῆμα πιὰ ὁλοκληρώνεται: Ἀγάπη, σοφία καὶ σταυρός.
Καὶ αὐτὸ τὸ σχῆμα δένεται πάνω στὸν ἄνθρωπο, καὶ ὅποιος δὲν τὸ βιώνει ἀρχίζει νὰ καταλαβαίνει τὰ λόγια τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «Ποῦ σοφός; Ποῦ γραμματεύς;» Ποῦ μελετητὴς σὲ αὐτὸν τὸν κόσμο; Ποιός μπορεῖ νὰ πεῖ ποὺ εἶναι σοφός, ποιός εἶναι αὐτὸς ὁ ὁποῖος ἀναλύει τὰ πράγματα καὶ τὰ ξέρει γραμματειακά; Ποιός εἶναι ὁ συζητητὴς ποὺ ἀναλύει τὰ θέματα; Ἡ ἀπάντηση δίνεται, ἀλλὰ δὲν ἔχει αὐτὴ τὴν τριπλῆ σύνδεση τῆς ἀγάπης, τῆς σοφίας καὶ τοῦ σταυροῦ πιὰ μαζί. Καὶ τότε ὁ Θεός, ἀφοῦ δὲν τὸν κατάλαβαν μὲς στὴ Σοφία Του, ἦρθε νὰ Τὸν καταλάβουν μέσα στὴ «μωρία» – ἔτσι τὸ λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος – σὲ αὐτὴ τὴ μωρία, σὲ αὐτὴ τὴν ὑπέρβαση τῆς ἀγάπης καὶ τὴν ὑπέρβαση τῆς σοφίας! Ποῦ λοιπὸν σοφός; Ποῦ γραμματεύς; Καὶ «ἐμώρανεν ὁ Θεός» τοὺς σοφούς, οἱ σοφοὶ ἐμωράνθησαν γιατί ἀποσύνδεσαν τὸ σχῆμα· οὔτε ἀγάπη, οὔτε σταυρός, ἁπλῶς σοφία.
Καὶ ἔρχεται πιὰ ἡ Ἐκκλησία, ἀξιοποιῶντας αὐτὸ τὸ βαθὺ θεολογικὸ καὶ θεραπευτικὸ σχῆμα, νὰ μιλήσει – σήμερα καὶ πάντα γιὰ μᾶς – μέσα ἀπὸ τὸ γεγονὸς μὲν ποὺ συνέβη πρὶν ἀπὸ 15 αἰῶνες, ἀλλὰ νὰ μιλήσει σὲ ἐμᾶς πιά! Καὶ νὰ μᾶς θυμίσει: Θέλετε νὰ ἔχετε σοφία; Πρῶτα θὰ καταλάβετε τὴ σοφία τοῦ Θεοῦ. Θέλετε νὰ ἔχετε σοφία; Αὐτὸ συνδυάζεται μὲ τὴν ἀγάπη. Θέλετε νὰ ἔχετε σοφία καὶ ἀγάπη; Αὐτὸ συνδυάζεται μὲ τὸν σταυρό. Τὸ σχῆμα πιὰ εἶναι τριπλό, τρι-σύνθετο καὶ ἄρρηκτο. Ὅποιος τὸ ἀποσυνδέσει καὶ τὸ βιώσει ἀποσυνδεδεμένο, βιώνει μιὰ τραγωδία στὴ ζωή του. Καὶ θὰ τολμοῦσα νὰ πῶ, ἡ κάθε τραγωδία σὲ ὅλα τὰ ἐπίπεδα ποὺ ζοῦμε, τὰ προσωπικά μας, τὰ κοινωνικά, τὰ ἐπιστημονικά, βιώνεται λόγῳ τῆς ἀποσυνδέσεως αὐτοῦ τοῦ βαθέως σταυρικοῦ σχήματος τῆς «μωρίας». Καὶ τότε γινόμαστε γελοῖοι γιὰ τὰ μάτια τοῦ κόσμου· καὶ ὁ Χριστὸς ἐθέλησε νὰ «μωρανθεῖ» ὁ Ἴδιος, νὰ μωρανθεῖ ἡ σοφία τοῦ κόσμου. Καὶ τότε γινόμαστε «σκύβαλα» γιὰ τὸν κόσμο ἀλλὰ ζοῦμε αὐτὸ τὸ τριπλό, σύνθετο ἀξίωμα τὸ θεραπευτικὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ!
Γι’ αὐτὸ αὐτὴ ἡ Γιορτὴ σήμερα ἔχει πολὺ μεγάλη σημασία γιά μᾶς· ὑπενθυμίζει καὶ ἀνοίγει καὶ πάλι τὸ δρόμο τῆς θεραπευτικῆς μας! Καὶ αὐτὸς ὁ δρόμος τῆς θεραπευτικῆς μας εἶναι ὅπως πάντοτε τριαδολογικός: σοφία, ἀγάπη καὶ ταυτόχρονα σταυρός.
Φιλολογικὴ ἐπιμέλεια κειμένου
Ἑλένη Κονδύλη
Νὰ τὸ πῶ μὲ ἁπλᾶ λόγια. Ὁ Θεὸς μέσα στὴν ἀπέραντη ἀγάπη Του μᾶς ἔδωσε καὶ σοφία καὶ μάλιστα πλεονάζουσα σοφία. Τόση σοφία ποὺ ἐπιτρέπει... νὰ φτάνουμε καὶ σὲ Ἐκεῖνον, νὰ ὁμοιάζουμε σὲ Ἐκεῖνον. Αὐτὴ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἦταν δεμένη μὲ τὴ σοφία ποὺ μᾶς ἔδωσε, ἐμεῖς τὴν ἀποκόψαμε ἀπὸ τὴν πηγή της καὶ θελήσαμε νὰ γίνουμε σοφοὶ χωρὶς Αὐτόν. Αὐτὴ ἡ ἀποκοπὴ εἶναι τραγωδία γιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ αὐτὸ εἶναι μιὰ ἀρρώστια. Νὰ γίνεσαι σοφός, χωρὶς τὴν πηγὴ τῆς σοφίας καὶ χωρὶς νὰ καταλαβαίνεις τον Δωρεοδότη, αὐτὸ εἶναι τραγωδία. Καὶ ὁ Θεός, μέσα στὴν ἀπέραντη ἀγάπη Του, ἀντὶ νὰ δώσει μιὰ ἄλλη ἀπάντηση, θὰ ἔλεγα τιμωρίας – ποὺ δὲν τὸ ἔκανε – πάει παρακάτω τὴν ἀγάπη καὶ τὴ σοφία Του.
Προσέξτε τὸ συνδυασμὸ τῶν λέξεων: ἡ ἀγάπη συνδυάζεται πάντοτε μὲ τὴ σοφία. Πάει παρακάτω τὴν ἀγάπη καὶ τὴ σοφία Του. Ἀφοῦ δὲν καταλάβαμε ὅτι σὲ Αὐτὸν θὰ στραφοῦμε γιὰ νὰ εἴμαστε πραγματικὰ σοφοὶ καὶ νὰ καταλαβαίνουμε καὶ τὰ πράγματα τοῦ κόσμου, ἂν τὸ θέλουμε καὶ μέσα στὴν ἐπιστημονική τους διάσταση, ὁ Θεὸς λοιπόν, ἀντὶ νὰ τιμωρήσει, πῆγε παρακάτω τὴ σοφία Του καὶ τὴν ἀγάπη Του ταυτόχρονα. Αὐτό το παρακάτω γιὰ τὰ μάτια τοῦ κόσμου λέγεται «μωρία». Εἶναι μιὰ ὑπερβολὴ πιά, μιὰ ὑπέρβαση. Ἀγαπᾶς, ἀγαπᾶς, ἀγαπᾶς, ἀγαπᾶς, ὁ ἄλλος κάνει τὰ ἀντίθετα, καὶ δὲν γίνεται τίποτα. Καὶ ἀγαπᾶς περισσότερο! Καὶ τότε στὴν ἔννοια τῆς σοφίας καὶ τῆς ἀγάπης Του ὁ Θεὸς ἔβαλε τὸν σταυρό. Ἀλλὰ ἔβαλε τὸ δικό Του σταυρό! Ὄχι τὸ δικό μας σταυρό. Ἄρα στὴν ἔννοια τῆς σοφίας καὶ τῆς ἀγάπης Του ἔρχεται νὰ προσθέσει τὸν σταυρό Του. Καὶ αὐτὸ εἶναι μιὰ τρέλα, εἶναι μιὰ μωρία. Γι' αὐτὸ τὸ κείμενο τὸ ἀποστολικὸ τὸ εἶπε «μωρία». Καὶ τὸ σχῆμα πιὰ ὁλοκληρώνεται: Ἀγάπη, σοφία καὶ σταυρός.
Καὶ αὐτὸ τὸ σχῆμα δένεται πάνω στὸν ἄνθρωπο, καὶ ὅποιος δὲν τὸ βιώνει ἀρχίζει νὰ καταλαβαίνει τὰ λόγια τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «Ποῦ σοφός; Ποῦ γραμματεύς;» Ποῦ μελετητὴς σὲ αὐτὸν τὸν κόσμο; Ποιός μπορεῖ νὰ πεῖ ποὺ εἶναι σοφός, ποιός εἶναι αὐτὸς ὁ ὁποῖος ἀναλύει τὰ πράγματα καὶ τὰ ξέρει γραμματειακά; Ποιός εἶναι ὁ συζητητὴς ποὺ ἀναλύει τὰ θέματα; Ἡ ἀπάντηση δίνεται, ἀλλὰ δὲν ἔχει αὐτὴ τὴν τριπλῆ σύνδεση τῆς ἀγάπης, τῆς σοφίας καὶ τοῦ σταυροῦ πιὰ μαζί. Καὶ τότε ὁ Θεός, ἀφοῦ δὲν τὸν κατάλαβαν μὲς στὴ Σοφία Του, ἦρθε νὰ Τὸν καταλάβουν μέσα στὴ «μωρία» – ἔτσι τὸ λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος – σὲ αὐτὴ τὴ μωρία, σὲ αὐτὴ τὴν ὑπέρβαση τῆς ἀγάπης καὶ τὴν ὑπέρβαση τῆς σοφίας! Ποῦ λοιπὸν σοφός; Ποῦ γραμματεύς; Καὶ «ἐμώρανεν ὁ Θεός» τοὺς σοφούς, οἱ σοφοὶ ἐμωράνθησαν γιατί ἀποσύνδεσαν τὸ σχῆμα· οὔτε ἀγάπη, οὔτε σταυρός, ἁπλῶς σοφία.
Καὶ ἔρχεται πιὰ ἡ Ἐκκλησία, ἀξιοποιῶντας αὐτὸ τὸ βαθὺ θεολογικὸ καὶ θεραπευτικὸ σχῆμα, νὰ μιλήσει – σήμερα καὶ πάντα γιὰ μᾶς – μέσα ἀπὸ τὸ γεγονὸς μὲν ποὺ συνέβη πρὶν ἀπὸ 15 αἰῶνες, ἀλλὰ νὰ μιλήσει σὲ ἐμᾶς πιά! Καὶ νὰ μᾶς θυμίσει: Θέλετε νὰ ἔχετε σοφία; Πρῶτα θὰ καταλάβετε τὴ σοφία τοῦ Θεοῦ. Θέλετε νὰ ἔχετε σοφία; Αὐτὸ συνδυάζεται μὲ τὴν ἀγάπη. Θέλετε νὰ ἔχετε σοφία καὶ ἀγάπη; Αὐτὸ συνδυάζεται μὲ τὸν σταυρό. Τὸ σχῆμα πιὰ εἶναι τριπλό, τρι-σύνθετο καὶ ἄρρηκτο. Ὅποιος τὸ ἀποσυνδέσει καὶ τὸ βιώσει ἀποσυνδεδεμένο, βιώνει μιὰ τραγωδία στὴ ζωή του. Καὶ θὰ τολμοῦσα νὰ πῶ, ἡ κάθε τραγωδία σὲ ὅλα τὰ ἐπίπεδα ποὺ ζοῦμε, τὰ προσωπικά μας, τὰ κοινωνικά, τὰ ἐπιστημονικά, βιώνεται λόγῳ τῆς ἀποσυνδέσεως αὐτοῦ τοῦ βαθέως σταυρικοῦ σχήματος τῆς «μωρίας». Καὶ τότε γινόμαστε γελοῖοι γιὰ τὰ μάτια τοῦ κόσμου· καὶ ὁ Χριστὸς ἐθέλησε νὰ «μωρανθεῖ» ὁ Ἴδιος, νὰ μωρανθεῖ ἡ σοφία τοῦ κόσμου. Καὶ τότε γινόμαστε «σκύβαλα» γιὰ τὸν κόσμο ἀλλὰ ζοῦμε αὐτὸ τὸ τριπλό, σύνθετο ἀξίωμα τὸ θεραπευτικὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ!
Γι’ αὐτὸ αὐτὴ ἡ Γιορτὴ σήμερα ἔχει πολὺ μεγάλη σημασία γιά μᾶς· ὑπενθυμίζει καὶ ἀνοίγει καὶ πάλι τὸ δρόμο τῆς θεραπευτικῆς μας! Καὶ αὐτὸς ὁ δρόμος τῆς θεραπευτικῆς μας εἶναι ὅπως πάντοτε τριαδολογικός: σοφία, ἀγάπη καὶ ταυτόχρονα σταυρός.
Φιλολογικὴ ἐπιμέλεια κειμένου
Ἑλένη Κονδύλη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου