Στὸ Ἀρχεῖο Θρακικοῦ καὶ Λαογραφικοῦ Θησαυροῦ, τόμος 31ος, ἐν Ἀθήναις 1965 σσ. 62-64, ἁλιεύσαμε κείμενο μὲ τίτλο: «Ὁλόχρυση προτομὴ τοῦ Ρωμαίου αὐτοκράτορος Τραϊανοῦ (πρόκειται γιὰ τὴν χρυσῆ προτομή του Σεπτιμίου Σεβήρου). Ἀνευρέθη εἰς τὴν Ἁγίαν Πέτραν Διδυμοτείχου παρὰ τὴν ἀρχαίαν Πλωτινούπολιν». Τὸ ὑπόψη κείμενο δὲν ἀναγράφεται στὰ περιεχόμενα τοῦ τόμου (προφανῶς λόγῳ τυπογραφικοῦ λάθους) καὶ ὡς συντάκτης του ἀναφέρεται δίχως ὄνομα, ἀλλὰ μὲ ἰδιότητα: «Ὁ ἀρχαιολόγος». Ἐνδεχομένως νὰ πρόκειται γιὰ κάποιον ἀρχαιολόγο, ἴσως τὸν τότε Ἔφορο Ἀρχαιοτήτων Ἀνδρέα Βαρβίτσα, στὸν ὁποῖο... παραδόθηκε ἡ χρυσή προτομὴ ἢ γιὰ κάποιον ἄλλο ποὺ μετεῖχε (ὅπως θὰ δοῦμε παρακάτω στὸ κείμενο), στὴν παράδοση – παραλαβὴ ἀπὸ τὴν Στρατιωτικὴ Ἀρχὴ (στρατιῶτες τῆς ὁποίας ἀνακάλυψαν τὴ χρυσή προτομή). Ἐνδεχομένως νὰ τὸ ἔγραψε καὶ κάποιος ντόπιος λόγιος μὲ τὸ ψευδώνυμο «Ὁ ἀρχαιολόγος» (δίχως ὅμως νὰ χρησιμοποιεῖ εἰσαγωγικά, γεγονὸς ποὺ θὰ μαρτυροῦσε τὴ χρήση ψευδώνυμου), καθὼς σὲ ἕνα σημεῖο ἀναφερόμενος στὰ πολλὰ ἀρχαιολογικὰ εὑρήματα τῆς περιοχῆς μας, χρησιμοποιῶντας τὴν κτητικὴ ἀντωνυμία ¨μας¨, κάνει λόγο περὶ το : «πολυϊστορήτου χώρου μας».
Τὸ πιὸ πιθανὸ εἶναι ὅτι πρόκειται γιὰ κάποιον ἀρχαιολόγο, καθὼς φαίνεται νὰ εἶναι γνώστης τῶν θεμάτων τῆς ἀρχαιολογίας καὶ ἱστορίας τῆς περιοχῆς. Ἄγνωστη βέβαια ἡ αἰτία τῆς μὴ ἀναγραφῆς τοῦ ὀνόματος του. Τὸ μόνο ποὺ δὲν ἰσχύει ἀπὸ τὰ γραφόμενά του, εἶναι ὅτι ἡ Πλωτινόπολη «σταδιοδρόμησε» μέχρι τὸν 12ο αἰῶνα, καθὼς ἡ πόλη ἐπιβίωσε μέχρι τὸ πρῶτο μισὸ τοῦ 7ου αἰῶνα μ.Χ. Αὐτὸ βέβαια μπορεῖ νὰ ἐξηγηθεῖ μὲ τὸ γεγονός, ὅτι δὲν εἶχαν ξεκινήσει ἀκόμη ἐκτεταμένες ἀνασκαφὲς καὶ τὰ δεδομένα δὲν ἦταν ἐπαρκῆ, ὅπως τὴ σημερινὴ ἐποχή. Ἐπίσης στηλιτεύει ἔντονα τὴν ἀρχαιοκαπηλία, γνωρίζει τὶς διατάξεις περὶ τῶν χρηματικῶν ἀποζημιώσεων γιὰ ὅσους βρίσκουν καὶ παραδίδουν ἀρχαῖα στὴν ὑπηρεσία τῆς ἀρχαιολογίας καὶ κλείνει τὸ κείμενο, ἀπευθυνόμενος σὲ βουλευτές, λογίους, ἀξιωματούχους, φορεῖς καὶ ἐφημερίδες, δίχως νὰ συμπεριλάβει τοὺς ἀρχαιολόγους ἢ τὴν ἀρχαιολογικὴ ὑπηρεσία, μὲ προτάσεις ποὺ ἀφοροῦν μιὰ συντονισμένη διαδικασία ἀνάδειξης τοῦ ἀρχαιολογικοῦ πλούτου, βάσει τοῦ ὁποίου θὰ ὑπάρξει μία τουριστικὴ ἀνάπτυξη.
Γιὰ τὴν ἱστορία νὰ ὑπενθυμίσουμε, ὅτι τὸ 1965 στρατιῶτες ποὺ ἔσκαβαν ὄρυγμα στὸν λόφο τῆς Ἁγίας Πέτρας στὸ Διδυμότειχο, ἀνακάλυψαν μία χρυσῆ προτομὴ Ρωμαίου αὐτοκράτορα. Μιὰ πρώτη ὑπόθεση, ποὺ ἀναφέρει ὁ συντάκτης/ἀρχαιολόγος τοῦ κειμένου (ὅπως ἀναφέρει καὶ στὸν τίτλο), εἶναι ὅτι ἡ προτομὴ ἀναπαριστᾶ τὸν αὐτοκράτορα καὶ κτήτορα τῆς Πλωτινόπολης τὸν Τραϊανὸ (98-117 μ.Χ.). Ἀργότερα ταυτοποιήθηκε, ὅτι πρόκειται γιὰ τὴ μορφὴ τοῦ αὐτοκράτορα Σεπτιμίου Σεβήρου (193-211 μ.Χ.).
Ἀξίζει νὰ ἀναφέρουμε, ὅτι ἡ προτομὴ περιγράφεται στὸ κείμενο ὡς μοναδικὸ καὶ σπάνιο εὕρημα καὶ ὅτι ἀποτέλεσε τὴν ἀφορμὴ γιὰ νὰ ἰσχυροποιηθεῖ ἡ ἄποψη ποὺ θέλει, ὅτι στὸν λόφο τῆς Ἁγίας Πέτρας εἶχαν κτίσει οἱ Ρωμαῖοι την Πλωτινόπολη, καθὼς ὑπῆρχαν πολλὲς ἄλλες ἐκδοχὲς γιὰ τὴν τοποθεσία της. Σὲ σχόλιό του, ὁ συντάκτης/ἀρχαιολόγος τονίζει πὼς ἡ ἱστορία του Διδυμοτείχου ἐκτείνεται πολλὰ χρόνια πίσω καὶ δὲν ἀφορᾶ μόνο τὴ Ρωμαϊκὴ καὶ Βυζαντινὴ περίοδο. Γεγονὸς ποὺ ἐπικυρώνει τὴν ἄποψη, ὅτι στὸ Διδυμότειχο θὰ ἔπρεπε νὰ λειτουργεῖ Ἀρχαιολογικὸ Μουσεῖο, ποὺ θὰ ἐκτίθενται εὑρήματα ἀπὸ τὸ 5.000 π.Χ. καὶ ὄχι Βυζαντινό, ὅπως ὁρίσθηκε καὶ κατασκευάστηκε στὸ τέλος της δεκαετία τοῦ 2000.
Ἐπίσης μέσῳ τοῦ κειμένου πληροφορούμαστε, ὅτι ἡ προτομὴ μεταφέρθηκε στὴν Κομοτηνὴ στὶς 6 Ἰουνίου 1965, ἐπαληθεύοντας τὶς πληροφορίες ποὺ θέλουν τὴν εὕρεση της, στὶς ἀρχὲς Ἰουνίου τοῦ ἴδιου ἔτους.
Πολὺ σημαντικὴ εἶναι καὶ ἡ ἀναφορὰ τοῦ συντάκτη/ἀρχαιολόγου ποὺ λέει ὅτι: «Σημειώνουμε ἀκόμα ὅτι τὸ εὕρημα αὐτὸ καθὼς καὶ ἄλλα, ποῦ βρίσκονται σὲ διάφορα μουσεῖα τῆς χώρας μας, ἐπιστρέφονται στὸν τόπο ποῦ βρέθηκαν καὶ τοὺς ἀνήκουν, ὅταν ὑπάρξει ἀνάλογο Μουσεῖο». Καὶ ἀπὸ τὴν φράση αὐτὴ μποροῦμε νὰ συνάγουμε τὸ συμπέρασμα, ὅτι ὁ συντάκτης τοῦ κειμένου ἦταν ἀρχαιολόγος. Ἐπιπροσθέτως ἡ φράση αὐτὴ ἀποτελεῖ «θέσφατο», ποὺ ἐνισχύει τὸν ἀγῶνα ποὺ ξεκινήσαμε στὸ Διδυμότειχο, γιὰ τὴν ἐπιστροφὴ τῆς χρυσῆς προτομῆς του Σεπτιμίου Σεβήρου καὶ τὴ μόνιμη τοποθέτησή της, στὴν κενὴ προθήκη ποὺ προέβλεψε ἡ μουσειολογικὴ μελέτη τοῦ Βυζαντινοῦ Μουσείου Διδυμοτείχου.
Στὸ τέλος τοῦ κειμένου μεταξὺ ἄλλων προτάσεων, ὁ συντάκτης/ἀρχαιολόγος ἀναφέρει, ὅτι θὰ πρέπει νὰ γίνουν Ἐφορεῖες Ἀρχαιοτήτων στὴν Ἀλεξανδρούπολη (ὅπου καὶ ἔγινε ἀπὸ τὸ 2014) καὶ στὸ Διδυμότειχο. Ἀνάλογη θέση σχετικὰ μὲ τὸ Διδυμότειχο, εἶχε καὶ ἕνας ἄλλος μεγάλος ἀρχαιολόγος ὁ ἀείμνηστος Γεώργιος Μπακαλάκης, ὁ ὁποῖος ἔλεγε, ὅτι τὸ Διδυμότειχο πρέπει νὰ ἀποτελέσει ἕδρα Ἐφορείας Ἀρχαιοτήτων, καθὼς ἐπίσης καὶ ὅτι: «ὅποιος ἀρχαιολόγος ἀσχοληθεῖ μὲ τὸ Διδυμότειχο θὰ τὸ ἀναδείξει ἀλλὰ θὰ ἀναδειχθεῖ καὶ ὁ ἴδιος». Ἐνδεχομένως ὁ μυστηριώδης συντάκτης τοῦ κειμένου νὰ εἶναι ὁ Γεώργιος Μπακαλάκης, ὁ ὁποῖος: «Θεωρεῖται ὁ κατ' ἐξοχήν ¨σκαπανέας¨ τῆς ἀρχαιολογικῆς ἔρευνας στὴ Θράκη. Ἀπὸ τὸ 1931 ὑπηρέτησε ὡς ἐπιμελητὴς καὶ στὴ συνέχεια ὡς Ἔφορος Ἀρχαιοτήτων σὲ διάφορες περιοχὲς τῆς Βόρειας Ἑλλάδας. Τὸ 1961 ἡ Θρακικὴ Ἑστία Θεσσαλονίκης ἐξέδωσε τὸ σύγγραμμα τοῦ μὲ τίτλο : «Ἀρχαιολογικὲς ἔρευνες στὴ Θράκη 1959 – 1960». Στὸ ὑπόψη βιβλίο ὁ ἀείμνηστος καθηγητὴς ἀναφέρει καὶ περιγράφει πολλὲς ἀρχαιολογικὲς τοποθεσίες τοῦ βορείου Ἕβρου, μεταξὺ αὐτῶν ἀναφέρει βεβαίως καὶ τὸ Διδυμότειχο».
Παρακάτω παραθέτουμε τὸ κείμενο, ὅπου γιὰ τὴ διευκόλυνση τῶν ἀναγνωστῶν, ἐντάξαμε συμπληρωματικὲς πληροφορίες ἐντὸς παρενθέσεων καὶ μὲ πλάγια γράμματα.
ΟΛΟΧΡΥΣΗ ΠΡΟΤΟΜΗ ΤΟΥ ΡΩΜΑΙΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ Τραϊανου ΑΝΕΥΡΕΘΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΠΕΤΡΑΝ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑΝ ΠΛΩΤΙΝΟΥΠΟΛΙΝ
Πολύτιμο εὕρημα ἀνεκαλύφθη τυχαίως ἀπὸ τὴν φρουρὰ τοῦ Τάγματος Διδυμοτείχου, στὸν χῶρο τῆς Ἁγίας Πέτρας, ὁποὺ ἤδη τοποθετεῖται μετ’ ἀσφαλείας ἢ ἀρχαία πόλις Πλωτινούπολις. Τὸ ἐνδιαφέρον καὶ ἡ στοργὴ τῶν ὁπλιτῶν καὶ ἀξιωματικῶν τῆς φρουρᾶς καὶ ἡ χαρά τους γιὰ τὸ προγονικὸ εὕρημα, μᾶς κατασυγκινεῖ. Ἐμφανίζει τὴν ὑψηλὴ πνευματικὴ στάθμη τοῦ στρατοῦ μας καὶ τὸν ἀληθινὸν πατριωτισμὸν ποῦ τὸν διακατέχει.
Δὲν πρόκειται περὶ συνηθισμένου εὑρήματος (ὄστρακα, ἀγαλματίδια, στῆλες, νομίσματα) ποὺ τὰ θρακικὰ χώματα διαφυλάσσουν καὶ προκαλοῦν τὴν ἀρχαιολογικὴ καὶ ἱστορικὴ ἔρευνα τοῦ πολυϊστορήτου χώρου μας.
Πρόκειται περὶ χρυσῆς προτομῆς αὐτοκράτορος Ρωμαίου, ποῦ θὰ τὸν ἐτίμησε ἡ Πλωτινούπολις ὡς εὐεργέτην της. Στὴ Μάκρη καὶ Μαρώνεια σώζονται στῆλες μὲ ψηφίσματα πρὸς τοὺς Ρωμαίους αὐτοκράτορες γιὰ τὶς εὐεργεσίες τους πρὸς τὶς Θρακικὲς πόλεις, ποῦ τὶς ἄφησαν ἐλεύθερες (CIVITAS LIBERA).
Ἀπὸ τὸ γεγονός, ὅτι ἡ Πλωτινούπολις, χτισμένη στὸν λόφο Ἁγία Πέτρα, νοτίως τοῦ Γυμνασίου Διδυμοτείχου, καὶ δίπλα στὸν Ἐρυθροπόταμο, πάνω στὰ θεμέλια ἄλλης ἀρχαίας θρακικὴς πόλεως, ἐπῆρε τὸ ὄνομα ἀπὸ τὴν γυναῖκα τοῦ εὐεργέτη καὶ φιλέλληνα αὐτοκράτορα Τραϊανοῦ, Πλωτίνα ἢ Πλωτίνη (Pompeia Plotina), μποροῦμε νὰ συμπεράνουμε ὅτι τὸ εὕρημα, εἶναι ἀφιέρωμα τοῦ Δήμου «Πλωτινουπολιτῶν» πρὸς τὸν Τραϊανὸ (τελικῶς ἐπικράτησε ἡ ἄποψη, ὅτι ἡ προτομὴ εἶναι του Σεπτιμίου Σεβήρου) γιὰ νὰ τὸν τιμήσει, ὅπως ἐτίμησε καὶ τὴν Αὐγούστα σύζυγό του Πλωτίνη.
Τὸ εὕρημα εἶναι ἐξαιρετικὸ καὶ μοναδικὸ ὄχι μονάχα στὰ εὑρήματα τῆς Θράκης, ἀλλὰ καὶ ὅλης τῆς Ἑλλάδος. Εἶναι προτομή, μποῦστο, ὁλόχρυση, «ἄπευθος (καθαρὸς) χρυσός», στὸ ἥμισυ περίπου τοῦ φυσικοῦ μεγέθους (24 καρατίων, 0.25 μ. ὕψους ἀπὸ τὸ στῆθος καὶ ἔχει βάρος 980 γρ.) θαυμασίας τέχνης καὶ διατηρημένη ὑπέροχα σὰν νὰ εἶναι τώρα βγαλμένη ἀπὸ τὸ καλούπι (μήτρα). Ἡ σκαπάνη προσέκρουσε στὸν κρόταφο καὶ τὸ κρανίο καὶ κάπως τὴν ἔβλαψε, ἀλλὰ ἡ βλάβη εὔκολα ἐπανορθώνεται (καὶ ἡ φράση αὐτὴ περὶ εὔκολης ἐπανόρθωσης τῆς βλάβης, ἀποτελεῖ ἰσχυρὴ ἔνδειξη, ὅτι ὁ συντάκτης ἦταν ἀρχαιολόγος καὶ γνώριζε πρακτικὲς ἀποκατάστασης τῶν ἀρχαιοτήτων).
Παριστάνει Ρωμαῖο αὐτοκράτορα, τὸν Τραϊανὸ 98 - 117 μ.Χ., κατὰ πᾶσαν πιθανότητα (ὅπως προαναφέραμε ἡ χρυσῆ προτομὴ παριστάνει τὸν Σεπτίμιο Σεβῆρο), μὲ σγουρὸ μαλλί, γένειο, θώρακα φολιδωτὸ ἢ ἁλυσιδωτὸ καὶ στὸ στῆθος ἐξέχει τὸ γοργόνειον ἢ Μέδουσα, ἐπιμελημένης παραστάσεως. Ἀπὸ τὰ μάτια λείπουν οἱ κόρες, ποῦ εἶχαν ἐνθέσει ἀπὸ ἄλλη ὕλη καὶ ἔπεσαν μὲ τὸν καιρὸ στὰ χώματα καὶ χάθηκαν.
Τὸ βάθρο στὸ ὁποῖον ἐστηρίζετο ἡ προτομὴ λείπει. Φαίνονται ὅμως στὴν ράχη τῆς προτομῆς οἱ τύποι τῶν καρφιῶν ποῦ ἦταν καρφωμένοι σ’ αὐτό. Τὸ γεγονὸς αὐτό, ὅτι δηλαδὴ βρέθηκε ἡ προτομὴ δίχως τὸ στήριγμά της, τὸ ὅτι ὁ χῶρος ποὺ ἀνακαλύφθηκε δὲν ἔχει χαλάσματα καὶ ἐρείπια γιὰ νὰ πεῖ κανεὶς ὅτι ἔπεσαν καὶ σκέπασαν τὸ ἄγαλμα καὶ τὸ ὅτι ἡ προτομὴ ἦταν πολύτιμη (χρυσὸς ἑνὸς κιλοῦ περίπου) δίνει τὸ ἐνδόσιμο νὰ πιστέψουμε ὅτι ἡ προτομὴ ξηλώθηκε ἀπὸ τὸ βάθρο της, καὶ ἀπὸ τὸ ἱερὸ στὸ ὅποιο ἦταν στημένη, καὶ οἱ φρουροὶ ἢ κάποιοι ἁρμόδιοι, τὴν πῆραν καὶ τὴν ἔθαψαν ἐκεῖ ποῦ βρέθηκε σήμερα, γιὰ νὰ τὴν διαφυλάξουν προφανῶς ἀπὸ κάποιαν ἐπιδρομή.
Καὶ πόσες (ἐπιδρομὲς) δὲν ἔγιναν, αὐτοῦ ὡς τὸν 12ο αἰῶνα, ποῦ ἐσταδιοδρόμησεν ἡ Πλωτινούπολις μὲ τὰ αὐτοκρατορικὰ προνόμια καὶ μὲ ἕδρα Ἐπισκόπου !
Τὸ σπάνιο αὐτὸ καὶ μοναδικὸ (ὅπως ἐπιμένουμε) εὕρημα τῆς Πλωτινουπόλεως πιστοποιεῖ ὅτι ἡ θέσις τοῦ Διδυμοτείχου «Ἁγία Πέτρα» εἶναι ἀναμφισβήτητα ὁ χῶρος της Πλωτινουπόλεως, γιατί ἂν καὶ βρέθηκαν ἐπιγραφὲς (ὅπως ἀναφέρει σὲ κείμενα τοῦ ὁ Ἀρχιμανδρίτης Νικόλαος Βαφείδης) καὶ νομίσματα καὶ μέλη ἀρχαίων χτισμάτων (κιονόκρανα) ποῦ φυλάσσονται στὸ Γυμνάσιο Διδυμοτείχου, ὑπάρχει ἡ διαφωνία ὅτι ἡ Πλωτινούπολις ἦταν βορείως του Διδυμοτείχου ἢ στὸ Πύθιο, ἢ στὸ Οὐζοὺν Κιοπροῦ (Μακρὰ Γέφυρα) τῆς Ἄνατ. Θράκης ἢ καὶ ἀλλοῦ.
Μὲ τὸ εὕρημα ὅμως αὐτὸ πιστοποιεῖται ἄλλη μιὰ φορά, ὅτι ἡ Ἁγία Πέτρα τοῦ Διδυμοτείχου, τὸ ὕψωμα νοτίως τοῦ Γυμνασίου ὡς τὴν Σιδηροδρομικὴ Γραμμή, εἶναι ὁ χῶρος ποὺ κατεῖχε ἡ Πλωτινούπολις καὶ πρὸ αὐτῆς ἄλλη ἀρχαιότερη μὲ ἄγνωστο ὡς σήμερα ὄνομα καὶ τοῦτο, διότι τὰ εὑρήματα : ὄστρακα, μωσαϊκά, μέλη ἀρχαίων κτισμάτων, νομίσματα, στέρνες, κλίμακες ἀπὸ τὸ ὕψωμα, πρὸς τὸν Ἐρυθροπόταμο, ἐμφανίζουν τὸν χῶρο μὲ πανάρχαια ἱστορία καὶ ὄχι μονάχα Ρωμαϊκὴ καὶ Βυζαντινή.
Ἦταν λιμάνι (ἡ Πλωτινόπολη) πάνω στὸν Ἕβρο καὶ τὰ πλοῖα ἔφταναν ὡς ἐκεῖ καὶ βρέθηκαν κομμάτια ἀγγείων προϊστορικῶν καὶ τῶν κλασικῶν χρόνων.
Ἡ προτομὴ κατακάθαρη καὶ λάμπουσα, ἐθαυμάσθη καὶ οἱ στρατιωτικὲς ἀρχὲς εἰδοποίησαν σύντομα τὴν Ἐφορεία Ἀρχαιοτήτων Θράκης (στὴν Κομοτηνὴ) νὰ ἐπιληφθεῖ τοῦ ζητήματος τῆς παραλαβῆς της.
Ἔτσι τὴν Κυριακὴ (6-6-1965) ὁ ἀναπληρωτὴς τοῦ Ἐφόρου Ἀρχαιοτήτων Θράκης κ. Κ. Τρεμόπουλος, Γυμνασιάρχης Κομοτηνῆς, ὁ ἔκτακτος ἐπιμελητὴς Ἀρχαιοτήτων Ἀλεξανδρουπόλεως κ. Ἄγγ. Ποιμενίδης καὶ ὁ του Διδυμοτείχου κ. Φυντάνης, καθὼς καὶ ὁ φύλαξ ἀρχαιοτήτων Κομοτηνῆς, παρέλαβαν ἀπὸ τὴν Στρατιωτικὴ Ἀρχὴ τοῦ Διδυμοτείχου το πολύτιμο εὕρημα, παρισταμένου καὶ τοῦ Δημάρχου Διδυμοτείχου κ. Στ. Xατζηστεργίου.
Ἡ προτομὴ μετεφέρθη εἰς τὸ Μουσεῖον Κομοτηνῆς, ἀφοῦ ὑπεγράφησαν τὰ σχετικὰ Πρωτόκολλα παραδόσεως καὶ παραλαβῆς της.
Τὸ εὕρημα θὰ μελετηθεῖ, θὰ γίνουν σχετικὲς ἀνακοινώσεις, θὰ ἀναγγελθεῖ ἁρμοδίως στὸ Ἀρχαιολογικὸ Συμβούλιο, θὰ χαρακτηρισθεῖ καὶ θὰ ἐκτιμηθεῖ γιὰ νὰ λάβουν τὴν σχετικὴ ἀμοιβὴ οἱ εὑρόντες καὶ παραδόσαντες τὸ ἀρχαιολογικὸν ἀντικείμενον, πρᾶγμα ποῦ στὴν περίπτωσή μας ἔγινε μὲ πᾶσαν φροντίδα καὶ ἐπιμέλειαν ἀπὸ μέρους τῆς Στρατιωτικῆς Ἀρχῆς του Διδυμοτείχου.
Ἂς σημειωθεῖ ὅτι ἡ ἐκτίμησις τοῦ εὑρήματος γίνεται ἀπὸ μέρους ἁρμοδίων ἀρχαιολόγων καὶ εἰδικῶν σὲ (χρηματικὰ) ποσὰ ἀσυγκρίτως ὑψηλὰ ἀπ’ ὅσα προσφέρουν οἱ ἀσυνείδητοι καὶ βρωμεροὶ ἀρχαιοκάπηλοι, ποὺ μὲ τὴν μαύρη ἀγορά τους, ξεγελοῦν τοὺς ἀφελεῖς καὶ χαραμίζουν τοὺς προγονικούς μας θησαυροὺς γιὰ νὰ στολίσουν ξένα μουσεῖα.
Τὸ 1/2 τῆς πραγματικῆς ἀξίας τοῦ ἀντικειμένου λαμβάνουν ὅσοι παραδίδουν τὰ πολύτιμα αὐτὰ κειμήλια καὶ τὰ ἀντικείμενα, αὐτὰ εἶναι πάλι δικά τους ἐφόσον ἀνήκουν καὶ διαφυλάσσονται στὰ Ἐθνικὰ μουσεῖα καὶ εἶναι περιουσία τοῦ λαοῦ μας ἀπὸ προγονικὴ κληρονομιά.
Σημειώνουμε ἀκόμα ὅτι τὸ εὕρημα αὐτὸ καθὼς καὶ ἄλλα, ποῦ βρίσκονται σὲ διάφορα μουσεῖα τῆς χώρας μας, ἐπιστρέφονται στὸν τόπο ποῦ βρέθηκαν καὶ τοὺς ἀνήκουν, ὅταν ὑπάρξει ἀνάλογο Μουσεῖο. Ὁ κ. Δήμαρχος τοῦ Διδυμοτείχου, ποῦ παρακολούθησε τὴν παράδοση τῆς ὑπέροχης χρυσῆς προτομῆς μὲ σφιγμένη καρδιά, ἂς φροντίσει νὰ ἱδρυθεῖ μουσεῖο στὴν πόλη του, καὶ τὸ «χρυσὸ ἄγαλμα» θὰ ἐπιστρέψει.
Συμπέρασμα : Τὰ χώματα τῆς θρακικῆς γῆς, κρύβουν πολύτιμα κειμήλια προγονικῆς ἱστορίας τοῦ χώρου. Κάθε λίγο καὶ λιγάκι ἀποκαλύπτονται καὶ ὅσα βρίσκουν οἱ καλοὶ πατριῶται, τὰ παραδίδουν στὴν Ἐφορεία Ἀρχαιοτήτων Θράκης. Πολλὰ ὅμως φυγαδεύονται ἀπὸ τὶς συμμορίες τῶν ἀρχαιοκαπήλων ἡ καταστρέφονται ἀπὸ ἄγνοια τῶν κατοίκων.
Ἀνάγκη νὰ κινηθοῦν οἱ βουλευταί μας, οἱ Θρᾶκες λόγιοι καὶ ἀξιωματοῦχοι καὶ οἱ Θρακικὲς Ἑστίες, ὁ Τύπος καὶ κάθε ζωντανὸς πατριώτης, νὰ γίνουν : α) Ἐφορεῖες Ἀρχαιοτήτων στὴν Ἀλεξανδρούπολη, Διδυμότειχο. β) Νὰ ἱδρυθοῦν Μουσεῖα. γ) Νὰ ἐνεργηθοῦν ἀνασκαφές. δ) Νὰ περισυλλεχθοῦν τα δῶθε-κεῖθε ἀρχαιολογικὰ ἀντικείμενα. ε) Νὰ συγγραφοῦν μελέτες καὶ ὁδηγοὶ ἀρχαιοτήτων Θράκης. στ) Νὰ ἀναπτυχθεῖ ὁ τουρισμός μας καὶ ἄλλα σχετικὰ ἔργα. Καθῆκον ὕψιστο καὶ ἐθνικό.
Ὁ ἀρχαιολόγος
Τὸ πιὸ πιθανὸ εἶναι ὅτι πρόκειται γιὰ κάποιον ἀρχαιολόγο, καθὼς φαίνεται νὰ εἶναι γνώστης τῶν θεμάτων τῆς ἀρχαιολογίας καὶ ἱστορίας τῆς περιοχῆς. Ἄγνωστη βέβαια ἡ αἰτία τῆς μὴ ἀναγραφῆς τοῦ ὀνόματος του. Τὸ μόνο ποὺ δὲν ἰσχύει ἀπὸ τὰ γραφόμενά του, εἶναι ὅτι ἡ Πλωτινόπολη «σταδιοδρόμησε» μέχρι τὸν 12ο αἰῶνα, καθὼς ἡ πόλη ἐπιβίωσε μέχρι τὸ πρῶτο μισὸ τοῦ 7ου αἰῶνα μ.Χ. Αὐτὸ βέβαια μπορεῖ νὰ ἐξηγηθεῖ μὲ τὸ γεγονός, ὅτι δὲν εἶχαν ξεκινήσει ἀκόμη ἐκτεταμένες ἀνασκαφὲς καὶ τὰ δεδομένα δὲν ἦταν ἐπαρκῆ, ὅπως τὴ σημερινὴ ἐποχή. Ἐπίσης στηλιτεύει ἔντονα τὴν ἀρχαιοκαπηλία, γνωρίζει τὶς διατάξεις περὶ τῶν χρηματικῶν ἀποζημιώσεων γιὰ ὅσους βρίσκουν καὶ παραδίδουν ἀρχαῖα στὴν ὑπηρεσία τῆς ἀρχαιολογίας καὶ κλείνει τὸ κείμενο, ἀπευθυνόμενος σὲ βουλευτές, λογίους, ἀξιωματούχους, φορεῖς καὶ ἐφημερίδες, δίχως νὰ συμπεριλάβει τοὺς ἀρχαιολόγους ἢ τὴν ἀρχαιολογικὴ ὑπηρεσία, μὲ προτάσεις ποὺ ἀφοροῦν μιὰ συντονισμένη διαδικασία ἀνάδειξης τοῦ ἀρχαιολογικοῦ πλούτου, βάσει τοῦ ὁποίου θὰ ὑπάρξει μία τουριστικὴ ἀνάπτυξη.
Γιὰ τὴν ἱστορία νὰ ὑπενθυμίσουμε, ὅτι τὸ 1965 στρατιῶτες ποὺ ἔσκαβαν ὄρυγμα στὸν λόφο τῆς Ἁγίας Πέτρας στὸ Διδυμότειχο, ἀνακάλυψαν μία χρυσῆ προτομὴ Ρωμαίου αὐτοκράτορα. Μιὰ πρώτη ὑπόθεση, ποὺ ἀναφέρει ὁ συντάκτης/ἀρχαιολόγος τοῦ κειμένου (ὅπως ἀναφέρει καὶ στὸν τίτλο), εἶναι ὅτι ἡ προτομὴ ἀναπαριστᾶ τὸν αὐτοκράτορα καὶ κτήτορα τῆς Πλωτινόπολης τὸν Τραϊανὸ (98-117 μ.Χ.). Ἀργότερα ταυτοποιήθηκε, ὅτι πρόκειται γιὰ τὴ μορφὴ τοῦ αὐτοκράτορα Σεπτιμίου Σεβήρου (193-211 μ.Χ.).
Ἀξίζει νὰ ἀναφέρουμε, ὅτι ἡ προτομὴ περιγράφεται στὸ κείμενο ὡς μοναδικὸ καὶ σπάνιο εὕρημα καὶ ὅτι ἀποτέλεσε τὴν ἀφορμὴ γιὰ νὰ ἰσχυροποιηθεῖ ἡ ἄποψη ποὺ θέλει, ὅτι στὸν λόφο τῆς Ἁγίας Πέτρας εἶχαν κτίσει οἱ Ρωμαῖοι την Πλωτινόπολη, καθὼς ὑπῆρχαν πολλὲς ἄλλες ἐκδοχὲς γιὰ τὴν τοποθεσία της. Σὲ σχόλιό του, ὁ συντάκτης/ἀρχαιολόγος τονίζει πὼς ἡ ἱστορία του Διδυμοτείχου ἐκτείνεται πολλὰ χρόνια πίσω καὶ δὲν ἀφορᾶ μόνο τὴ Ρωμαϊκὴ καὶ Βυζαντινὴ περίοδο. Γεγονὸς ποὺ ἐπικυρώνει τὴν ἄποψη, ὅτι στὸ Διδυμότειχο θὰ ἔπρεπε νὰ λειτουργεῖ Ἀρχαιολογικὸ Μουσεῖο, ποὺ θὰ ἐκτίθενται εὑρήματα ἀπὸ τὸ 5.000 π.Χ. καὶ ὄχι Βυζαντινό, ὅπως ὁρίσθηκε καὶ κατασκευάστηκε στὸ τέλος της δεκαετία τοῦ 2000.
Ἐπίσης μέσῳ τοῦ κειμένου πληροφορούμαστε, ὅτι ἡ προτομὴ μεταφέρθηκε στὴν Κομοτηνὴ στὶς 6 Ἰουνίου 1965, ἐπαληθεύοντας τὶς πληροφορίες ποὺ θέλουν τὴν εὕρεση της, στὶς ἀρχὲς Ἰουνίου τοῦ ἴδιου ἔτους.
Πολὺ σημαντικὴ εἶναι καὶ ἡ ἀναφορὰ τοῦ συντάκτη/ἀρχαιολόγου ποὺ λέει ὅτι: «Σημειώνουμε ἀκόμα ὅτι τὸ εὕρημα αὐτὸ καθὼς καὶ ἄλλα, ποῦ βρίσκονται σὲ διάφορα μουσεῖα τῆς χώρας μας, ἐπιστρέφονται στὸν τόπο ποῦ βρέθηκαν καὶ τοὺς ἀνήκουν, ὅταν ὑπάρξει ἀνάλογο Μουσεῖο». Καὶ ἀπὸ τὴν φράση αὐτὴ μποροῦμε νὰ συνάγουμε τὸ συμπέρασμα, ὅτι ὁ συντάκτης τοῦ κειμένου ἦταν ἀρχαιολόγος. Ἐπιπροσθέτως ἡ φράση αὐτὴ ἀποτελεῖ «θέσφατο», ποὺ ἐνισχύει τὸν ἀγῶνα ποὺ ξεκινήσαμε στὸ Διδυμότειχο, γιὰ τὴν ἐπιστροφὴ τῆς χρυσῆς προτομῆς του Σεπτιμίου Σεβήρου καὶ τὴ μόνιμη τοποθέτησή της, στὴν κενὴ προθήκη ποὺ προέβλεψε ἡ μουσειολογικὴ μελέτη τοῦ Βυζαντινοῦ Μουσείου Διδυμοτείχου.
Στὸ τέλος τοῦ κειμένου μεταξὺ ἄλλων προτάσεων, ὁ συντάκτης/ἀρχαιολόγος ἀναφέρει, ὅτι θὰ πρέπει νὰ γίνουν Ἐφορεῖες Ἀρχαιοτήτων στὴν Ἀλεξανδρούπολη (ὅπου καὶ ἔγινε ἀπὸ τὸ 2014) καὶ στὸ Διδυμότειχο. Ἀνάλογη θέση σχετικὰ μὲ τὸ Διδυμότειχο, εἶχε καὶ ἕνας ἄλλος μεγάλος ἀρχαιολόγος ὁ ἀείμνηστος Γεώργιος Μπακαλάκης, ὁ ὁποῖος ἔλεγε, ὅτι τὸ Διδυμότειχο πρέπει νὰ ἀποτελέσει ἕδρα Ἐφορείας Ἀρχαιοτήτων, καθὼς ἐπίσης καὶ ὅτι: «ὅποιος ἀρχαιολόγος ἀσχοληθεῖ μὲ τὸ Διδυμότειχο θὰ τὸ ἀναδείξει ἀλλὰ θὰ ἀναδειχθεῖ καὶ ὁ ἴδιος». Ἐνδεχομένως ὁ μυστηριώδης συντάκτης τοῦ κειμένου νὰ εἶναι ὁ Γεώργιος Μπακαλάκης, ὁ ὁποῖος: «Θεωρεῖται ὁ κατ' ἐξοχήν ¨σκαπανέας¨ τῆς ἀρχαιολογικῆς ἔρευνας στὴ Θράκη. Ἀπὸ τὸ 1931 ὑπηρέτησε ὡς ἐπιμελητὴς καὶ στὴ συνέχεια ὡς Ἔφορος Ἀρχαιοτήτων σὲ διάφορες περιοχὲς τῆς Βόρειας Ἑλλάδας. Τὸ 1961 ἡ Θρακικὴ Ἑστία Θεσσαλονίκης ἐξέδωσε τὸ σύγγραμμα τοῦ μὲ τίτλο : «Ἀρχαιολογικὲς ἔρευνες στὴ Θράκη 1959 – 1960». Στὸ ὑπόψη βιβλίο ὁ ἀείμνηστος καθηγητὴς ἀναφέρει καὶ περιγράφει πολλὲς ἀρχαιολογικὲς τοποθεσίες τοῦ βορείου Ἕβρου, μεταξὺ αὐτῶν ἀναφέρει βεβαίως καὶ τὸ Διδυμότειχο».
Παρακάτω παραθέτουμε τὸ κείμενο, ὅπου γιὰ τὴ διευκόλυνση τῶν ἀναγνωστῶν, ἐντάξαμε συμπληρωματικὲς πληροφορίες ἐντὸς παρενθέσεων καὶ μὲ πλάγια γράμματα.
ΟΛΟΧΡΥΣΗ ΠΡΟΤΟΜΗ ΤΟΥ ΡΩΜΑΙΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ Τραϊανου ΑΝΕΥΡΕΘΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΠΕΤΡΑΝ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑΝ ΠΛΩΤΙΝΟΥΠΟΛΙΝ
Πολύτιμο εὕρημα ἀνεκαλύφθη τυχαίως ἀπὸ τὴν φρουρὰ τοῦ Τάγματος Διδυμοτείχου, στὸν χῶρο τῆς Ἁγίας Πέτρας, ὁποὺ ἤδη τοποθετεῖται μετ’ ἀσφαλείας ἢ ἀρχαία πόλις Πλωτινούπολις. Τὸ ἐνδιαφέρον καὶ ἡ στοργὴ τῶν ὁπλιτῶν καὶ ἀξιωματικῶν τῆς φρουρᾶς καὶ ἡ χαρά τους γιὰ τὸ προγονικὸ εὕρημα, μᾶς κατασυγκινεῖ. Ἐμφανίζει τὴν ὑψηλὴ πνευματικὴ στάθμη τοῦ στρατοῦ μας καὶ τὸν ἀληθινὸν πατριωτισμὸν ποῦ τὸν διακατέχει.
Δὲν πρόκειται περὶ συνηθισμένου εὑρήματος (ὄστρακα, ἀγαλματίδια, στῆλες, νομίσματα) ποὺ τὰ θρακικὰ χώματα διαφυλάσσουν καὶ προκαλοῦν τὴν ἀρχαιολογικὴ καὶ ἱστορικὴ ἔρευνα τοῦ πολυϊστορήτου χώρου μας.
Πρόκειται περὶ χρυσῆς προτομῆς αὐτοκράτορος Ρωμαίου, ποῦ θὰ τὸν ἐτίμησε ἡ Πλωτινούπολις ὡς εὐεργέτην της. Στὴ Μάκρη καὶ Μαρώνεια σώζονται στῆλες μὲ ψηφίσματα πρὸς τοὺς Ρωμαίους αὐτοκράτορες γιὰ τὶς εὐεργεσίες τους πρὸς τὶς Θρακικὲς πόλεις, ποῦ τὶς ἄφησαν ἐλεύθερες (CIVITAS LIBERA).
Ἀπὸ τὸ γεγονός, ὅτι ἡ Πλωτινούπολις, χτισμένη στὸν λόφο Ἁγία Πέτρα, νοτίως τοῦ Γυμνασίου Διδυμοτείχου, καὶ δίπλα στὸν Ἐρυθροπόταμο, πάνω στὰ θεμέλια ἄλλης ἀρχαίας θρακικὴς πόλεως, ἐπῆρε τὸ ὄνομα ἀπὸ τὴν γυναῖκα τοῦ εὐεργέτη καὶ φιλέλληνα αὐτοκράτορα Τραϊανοῦ, Πλωτίνα ἢ Πλωτίνη (Pompeia Plotina), μποροῦμε νὰ συμπεράνουμε ὅτι τὸ εὕρημα, εἶναι ἀφιέρωμα τοῦ Δήμου «Πλωτινουπολιτῶν» πρὸς τὸν Τραϊανὸ (τελικῶς ἐπικράτησε ἡ ἄποψη, ὅτι ἡ προτομὴ εἶναι του Σεπτιμίου Σεβήρου) γιὰ νὰ τὸν τιμήσει, ὅπως ἐτίμησε καὶ τὴν Αὐγούστα σύζυγό του Πλωτίνη.
Τὸ εὕρημα εἶναι ἐξαιρετικὸ καὶ μοναδικὸ ὄχι μονάχα στὰ εὑρήματα τῆς Θράκης, ἀλλὰ καὶ ὅλης τῆς Ἑλλάδος. Εἶναι προτομή, μποῦστο, ὁλόχρυση, «ἄπευθος (καθαρὸς) χρυσός», στὸ ἥμισυ περίπου τοῦ φυσικοῦ μεγέθους (24 καρατίων, 0.25 μ. ὕψους ἀπὸ τὸ στῆθος καὶ ἔχει βάρος 980 γρ.) θαυμασίας τέχνης καὶ διατηρημένη ὑπέροχα σὰν νὰ εἶναι τώρα βγαλμένη ἀπὸ τὸ καλούπι (μήτρα). Ἡ σκαπάνη προσέκρουσε στὸν κρόταφο καὶ τὸ κρανίο καὶ κάπως τὴν ἔβλαψε, ἀλλὰ ἡ βλάβη εὔκολα ἐπανορθώνεται (καὶ ἡ φράση αὐτὴ περὶ εὔκολης ἐπανόρθωσης τῆς βλάβης, ἀποτελεῖ ἰσχυρὴ ἔνδειξη, ὅτι ὁ συντάκτης ἦταν ἀρχαιολόγος καὶ γνώριζε πρακτικὲς ἀποκατάστασης τῶν ἀρχαιοτήτων).
Παριστάνει Ρωμαῖο αὐτοκράτορα, τὸν Τραϊανὸ 98 - 117 μ.Χ., κατὰ πᾶσαν πιθανότητα (ὅπως προαναφέραμε ἡ χρυσῆ προτομὴ παριστάνει τὸν Σεπτίμιο Σεβῆρο), μὲ σγουρὸ μαλλί, γένειο, θώρακα φολιδωτὸ ἢ ἁλυσιδωτὸ καὶ στὸ στῆθος ἐξέχει τὸ γοργόνειον ἢ Μέδουσα, ἐπιμελημένης παραστάσεως. Ἀπὸ τὰ μάτια λείπουν οἱ κόρες, ποῦ εἶχαν ἐνθέσει ἀπὸ ἄλλη ὕλη καὶ ἔπεσαν μὲ τὸν καιρὸ στὰ χώματα καὶ χάθηκαν.
Τὸ βάθρο στὸ ὁποῖον ἐστηρίζετο ἡ προτομὴ λείπει. Φαίνονται ὅμως στὴν ράχη τῆς προτομῆς οἱ τύποι τῶν καρφιῶν ποῦ ἦταν καρφωμένοι σ’ αὐτό. Τὸ γεγονὸς αὐτό, ὅτι δηλαδὴ βρέθηκε ἡ προτομὴ δίχως τὸ στήριγμά της, τὸ ὅτι ὁ χῶρος ποὺ ἀνακαλύφθηκε δὲν ἔχει χαλάσματα καὶ ἐρείπια γιὰ νὰ πεῖ κανεὶς ὅτι ἔπεσαν καὶ σκέπασαν τὸ ἄγαλμα καὶ τὸ ὅτι ἡ προτομὴ ἦταν πολύτιμη (χρυσὸς ἑνὸς κιλοῦ περίπου) δίνει τὸ ἐνδόσιμο νὰ πιστέψουμε ὅτι ἡ προτομὴ ξηλώθηκε ἀπὸ τὸ βάθρο της, καὶ ἀπὸ τὸ ἱερὸ στὸ ὅποιο ἦταν στημένη, καὶ οἱ φρουροὶ ἢ κάποιοι ἁρμόδιοι, τὴν πῆραν καὶ τὴν ἔθαψαν ἐκεῖ ποῦ βρέθηκε σήμερα, γιὰ νὰ τὴν διαφυλάξουν προφανῶς ἀπὸ κάποιαν ἐπιδρομή.
Καὶ πόσες (ἐπιδρομὲς) δὲν ἔγιναν, αὐτοῦ ὡς τὸν 12ο αἰῶνα, ποῦ ἐσταδιοδρόμησεν ἡ Πλωτινούπολις μὲ τὰ αὐτοκρατορικὰ προνόμια καὶ μὲ ἕδρα Ἐπισκόπου !
Τὸ σπάνιο αὐτὸ καὶ μοναδικὸ (ὅπως ἐπιμένουμε) εὕρημα τῆς Πλωτινουπόλεως πιστοποιεῖ ὅτι ἡ θέσις τοῦ Διδυμοτείχου «Ἁγία Πέτρα» εἶναι ἀναμφισβήτητα ὁ χῶρος της Πλωτινουπόλεως, γιατί ἂν καὶ βρέθηκαν ἐπιγραφὲς (ὅπως ἀναφέρει σὲ κείμενα τοῦ ὁ Ἀρχιμανδρίτης Νικόλαος Βαφείδης) καὶ νομίσματα καὶ μέλη ἀρχαίων χτισμάτων (κιονόκρανα) ποῦ φυλάσσονται στὸ Γυμνάσιο Διδυμοτείχου, ὑπάρχει ἡ διαφωνία ὅτι ἡ Πλωτινούπολις ἦταν βορείως του Διδυμοτείχου ἢ στὸ Πύθιο, ἢ στὸ Οὐζοὺν Κιοπροῦ (Μακρὰ Γέφυρα) τῆς Ἄνατ. Θράκης ἢ καὶ ἀλλοῦ.
Μὲ τὸ εὕρημα ὅμως αὐτὸ πιστοποιεῖται ἄλλη μιὰ φορά, ὅτι ἡ Ἁγία Πέτρα τοῦ Διδυμοτείχου, τὸ ὕψωμα νοτίως τοῦ Γυμνασίου ὡς τὴν Σιδηροδρομικὴ Γραμμή, εἶναι ὁ χῶρος ποὺ κατεῖχε ἡ Πλωτινούπολις καὶ πρὸ αὐτῆς ἄλλη ἀρχαιότερη μὲ ἄγνωστο ὡς σήμερα ὄνομα καὶ τοῦτο, διότι τὰ εὑρήματα : ὄστρακα, μωσαϊκά, μέλη ἀρχαίων κτισμάτων, νομίσματα, στέρνες, κλίμακες ἀπὸ τὸ ὕψωμα, πρὸς τὸν Ἐρυθροπόταμο, ἐμφανίζουν τὸν χῶρο μὲ πανάρχαια ἱστορία καὶ ὄχι μονάχα Ρωμαϊκὴ καὶ Βυζαντινή.
Ἦταν λιμάνι (ἡ Πλωτινόπολη) πάνω στὸν Ἕβρο καὶ τὰ πλοῖα ἔφταναν ὡς ἐκεῖ καὶ βρέθηκαν κομμάτια ἀγγείων προϊστορικῶν καὶ τῶν κλασικῶν χρόνων.
Ἡ προτομὴ κατακάθαρη καὶ λάμπουσα, ἐθαυμάσθη καὶ οἱ στρατιωτικὲς ἀρχὲς εἰδοποίησαν σύντομα τὴν Ἐφορεία Ἀρχαιοτήτων Θράκης (στὴν Κομοτηνὴ) νὰ ἐπιληφθεῖ τοῦ ζητήματος τῆς παραλαβῆς της.
Ἔτσι τὴν Κυριακὴ (6-6-1965) ὁ ἀναπληρωτὴς τοῦ Ἐφόρου Ἀρχαιοτήτων Θράκης κ. Κ. Τρεμόπουλος, Γυμνασιάρχης Κομοτηνῆς, ὁ ἔκτακτος ἐπιμελητὴς Ἀρχαιοτήτων Ἀλεξανδρουπόλεως κ. Ἄγγ. Ποιμενίδης καὶ ὁ του Διδυμοτείχου κ. Φυντάνης, καθὼς καὶ ὁ φύλαξ ἀρχαιοτήτων Κομοτηνῆς, παρέλαβαν ἀπὸ τὴν Στρατιωτικὴ Ἀρχὴ τοῦ Διδυμοτείχου το πολύτιμο εὕρημα, παρισταμένου καὶ τοῦ Δημάρχου Διδυμοτείχου κ. Στ. Xατζηστεργίου.
Ἡ προτομὴ μετεφέρθη εἰς τὸ Μουσεῖον Κομοτηνῆς, ἀφοῦ ὑπεγράφησαν τὰ σχετικὰ Πρωτόκολλα παραδόσεως καὶ παραλαβῆς της.
Τὸ εὕρημα θὰ μελετηθεῖ, θὰ γίνουν σχετικὲς ἀνακοινώσεις, θὰ ἀναγγελθεῖ ἁρμοδίως στὸ Ἀρχαιολογικὸ Συμβούλιο, θὰ χαρακτηρισθεῖ καὶ θὰ ἐκτιμηθεῖ γιὰ νὰ λάβουν τὴν σχετικὴ ἀμοιβὴ οἱ εὑρόντες καὶ παραδόσαντες τὸ ἀρχαιολογικὸν ἀντικείμενον, πρᾶγμα ποῦ στὴν περίπτωσή μας ἔγινε μὲ πᾶσαν φροντίδα καὶ ἐπιμέλειαν ἀπὸ μέρους τῆς Στρατιωτικῆς Ἀρχῆς του Διδυμοτείχου.
Ἂς σημειωθεῖ ὅτι ἡ ἐκτίμησις τοῦ εὑρήματος γίνεται ἀπὸ μέρους ἁρμοδίων ἀρχαιολόγων καὶ εἰδικῶν σὲ (χρηματικὰ) ποσὰ ἀσυγκρίτως ὑψηλὰ ἀπ’ ὅσα προσφέρουν οἱ ἀσυνείδητοι καὶ βρωμεροὶ ἀρχαιοκάπηλοι, ποὺ μὲ τὴν μαύρη ἀγορά τους, ξεγελοῦν τοὺς ἀφελεῖς καὶ χαραμίζουν τοὺς προγονικούς μας θησαυροὺς γιὰ νὰ στολίσουν ξένα μουσεῖα.
Τὸ 1/2 τῆς πραγματικῆς ἀξίας τοῦ ἀντικειμένου λαμβάνουν ὅσοι παραδίδουν τὰ πολύτιμα αὐτὰ κειμήλια καὶ τὰ ἀντικείμενα, αὐτὰ εἶναι πάλι δικά τους ἐφόσον ἀνήκουν καὶ διαφυλάσσονται στὰ Ἐθνικὰ μουσεῖα καὶ εἶναι περιουσία τοῦ λαοῦ μας ἀπὸ προγονικὴ κληρονομιά.
Σημειώνουμε ἀκόμα ὅτι τὸ εὕρημα αὐτὸ καθὼς καὶ ἄλλα, ποῦ βρίσκονται σὲ διάφορα μουσεῖα τῆς χώρας μας, ἐπιστρέφονται στὸν τόπο ποῦ βρέθηκαν καὶ τοὺς ἀνήκουν, ὅταν ὑπάρξει ἀνάλογο Μουσεῖο. Ὁ κ. Δήμαρχος τοῦ Διδυμοτείχου, ποῦ παρακολούθησε τὴν παράδοση τῆς ὑπέροχης χρυσῆς προτομῆς μὲ σφιγμένη καρδιά, ἂς φροντίσει νὰ ἱδρυθεῖ μουσεῖο στὴν πόλη του, καὶ τὸ «χρυσὸ ἄγαλμα» θὰ ἐπιστρέψει.
Συμπέρασμα : Τὰ χώματα τῆς θρακικῆς γῆς, κρύβουν πολύτιμα κειμήλια προγονικῆς ἱστορίας τοῦ χώρου. Κάθε λίγο καὶ λιγάκι ἀποκαλύπτονται καὶ ὅσα βρίσκουν οἱ καλοὶ πατριῶται, τὰ παραδίδουν στὴν Ἐφορεία Ἀρχαιοτήτων Θράκης. Πολλὰ ὅμως φυγαδεύονται ἀπὸ τὶς συμμορίες τῶν ἀρχαιοκαπήλων ἡ καταστρέφονται ἀπὸ ἄγνοια τῶν κατοίκων.
Ἀνάγκη νὰ κινηθοῦν οἱ βουλευταί μας, οἱ Θρᾶκες λόγιοι καὶ ἀξιωματοῦχοι καὶ οἱ Θρακικὲς Ἑστίες, ὁ Τύπος καὶ κάθε ζωντανὸς πατριώτης, νὰ γίνουν : α) Ἐφορεῖες Ἀρχαιοτήτων στὴν Ἀλεξανδρούπολη, Διδυμότειχο. β) Νὰ ἱδρυθοῦν Μουσεῖα. γ) Νὰ ἐνεργηθοῦν ἀνασκαφές. δ) Νὰ περισυλλεχθοῦν τα δῶθε-κεῖθε ἀρχαιολογικὰ ἀντικείμενα. ε) Νὰ συγγραφοῦν μελέτες καὶ ὁδηγοὶ ἀρχαιοτήτων Θράκης. στ) Νὰ ἀναπτυχθεῖ ὁ τουρισμός μας καὶ ἄλλα σχετικὰ ἔργα. Καθῆκον ὕψιστο καὶ ἐθνικό.
Ὁ ἀρχαιολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου