Τὸ δίλημμα τῆς Χάγης

Ἡ ἀπόφαση περὶ προσφυγῆς ἢ μὴ στὴ Χάγη γιὰ τὴν ἑλληνοτουρκικὴ διαφορὰ περὶ ὑφαλοκρηπίδας καὶ θαλασσίων ζωνῶν ἐμπεριέχει ἕνα «κρυφὸ» κόστος. Ὀφείλουμε, ὅμως, νὰ τὸ προσμετρήσουμε 

Ἡ ὁδὸς τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου τῆς Χάγης, τὴν ὁποία ὑπέδειξε χθὲς ὁ πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ὡς ἐκείνην ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ ἀκολουθήσει ἡ Ἑλλάδα ἐὰν ἀποτύχει ὁ διάλογος ὡς τρόπος διευθέτησης τῶν ἑλληνοτουρκικῶν διαφορῶν ἐπὶ τῆς ὑφαλοκρηπίδας καὶ τῶν θαλασσίων ζωνῶν Αἰγαίου καὶ Ἀνατ. Μεσογείου, τελεῖ ὑπὸ δύο προϋποθέσεις, ὅπως ὁ ἴδιος τὶς περιέγραψε, κατὰ τὴ συνέντευξη ποὺ παραχώρησε στὴν ἐφημερίδα «τὸ Βῆμα». 

Ὅπως εἶπε, «...νὰ εἴμαστε ἀφενὸς ἀπολύτως σίγουροι ὅτι ἔχουμε τὸ δίκιο μὲ τὸ μέρος μας. Καὶ ἀφετέρου ἀπολύτως ἕτοιμοι νὰ δεχθοῦμε τὴν τελικὴ ἀπόφαση ἑνὸς τέτοιου διεθνοῦς ὀργάνου». 

Σὲ τί βαθμὸ ἱκανοποιοῦνται αὐτὲς οἱ δύο προϋποθέσεις σήμερα στὴν Ἑλλάδα; Ἀκόμη κι ἂν θεωρήσουμε ὡς δεδομένη τὴν ὀρθότητα τῶν ἑλληνικῶν θέσεων στὸ πλαίσιο τοῦ διεθνοῦς δικαίου, πόσο ἕτοιμη εἶναι ἡ κοινὴ γνώμη ἀλλὰ καὶ οἱ πολιτικοί της ἐκπρόσωποι, κάθε χρώματος, νὰ ἀποδεχθοῦν τὴν ἔκβαση μίας δικαστικῆς διαδικασίας ἐπὶ τῶν...
ζητημάτων αὐτῶν; 

Πρόσωπα ποὺ εἶναι σὲ θέση νὰ γνωρίζουν ἐπισημαίνουν δύο τινά: Πρῶτον, ὅτι ὅπως στέκουν τὰ πράγματα, ἡ Ἑλλάδα δὲν εἶναι σὲ θέση νὰ «κερδίσει» κάτι περισσότερο ἀπὸ ὅ,τι ἤδη κατέχει ἀλλὰ ὅτι -ἀντίθετα- στέκει μπροστὰ σὲ ἐνδεχόμενες ἀπώλειες. Ὡς πρὸς τὸ δεύτερο σημεῖο, δέ, παραπέμπουν στὸν διεθνῆ καὶ «πολυσχιδῆ» χαρακτήρα καὶ βεβαίως στὴ σύνθεση τοῦ Δικαστηρίου τῆς Χάγης. 

Δεύτερον, σύμφωνα μὲ τοὺς ἴδιους, εἶναι περισσότερο πιθανὸν νὰ ὠφεληθεῖ ἡ Τουρκία ἀπὸ μία τέτοια διαδικασία, παρὰ νὰ χάσει κάτι, τὸ ὁποῖο οὕτως ἢ ἄλλως σήμερα ἁπλῶς διεκδικεῖ. 

Ὑπὸ αὐτὸ τὸ πρίσμα, ἐνδεχόμενη προσφυγὴ στὴ Χάγη, βάσει ἑλληνοτουρκικοῦ συνυποσχετικοῦ περὶ ἀποδοχῆς τοῦ ὅποιου ἀποτελέσματος, θὰ μποροῦσε νὰ ἔχει ἀρνητικὴ -τουλάχιστον σὲ πρώτη ἀνάγνωση- ἔκβαση γιὰ τὴ χώρα μας. Ἀκόμη κι ἂν αὐτὴ ἡ προσφυγὴ ἀφορᾶ τὴν μόνη διαφορὰ ποὺ ἡ Ἑλλάδα ἀναγνωρίζει μὲ τὴν Τουρκία, ἤτοι ἐκείνην τῆς ὑφαλοκρηπίδας καὶ τῶν θαλασσίων ζωνῶν. 

Στὸν ἀντίποδα, ἡ ἀδράνεια, τὴν ὁποία πιστὰ τηρεῖ ἐπὶ σχεδὸν μισὸν αἰώνα ἡ χώρα μας ἔναντί της Ἄγκυρας, ἤδη ὁδήγησε στὴν μεγιστοποίηση τῶν τουρκικῶν διεκδικήσεων, θέτοντας ζητήματα ποὺ οὔτε κατὰ διάνοια ἐτίθεντο τὸ 1974 ἐνῶ μπορεῖ νὰ ὁδηγήσει ἀκόμη καὶ στὸ τραπέζι μίας ἀναγκαστικῆς -καὶ ἄρα δυνητικὰ ἐπαχθοῦς- διαπραγμάτευσης στὸν ἀπόηχο ἑνὸς ἐνδεχόμενου «θερμοῦ» ἐπεισοδίου. 

Τούτων δοθέντων, ἡ ἔμμεση πλὴν σαφὴς πρόσκληση ἐπίλυσης τῶν ἑλληνοτουρκικῶν διαφορῶν ἐπὶ τῶν παραπάνω ζητημάτων ἀπὸ τὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης, σὲ περίπτωση ποὺ ἀποδειχθεῖ ἄκαρπος ὁ διάλογος μεταξὺ Ἀθήνας καὶ Ἄγκυρας, σὲ ὁποιοδήποτε ἀπὸ τὰ ἐπίπεδα ποὺ περιέγραψε ὁ πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ἐξυπηρετεῖ δύο σκοπούς. 

Ἀφενός, θέτει ἅπαντες -τὴν κοινὴ γνώμη ἀλλὰ καὶ τὸν πολιτικὸ κόσμο τῆς χώρας- ἐνώπιον τῶν παραπάνω διλημμάτων καὶ ἀφετέρου στερεῖ τὴν Τουρκία ἀπὸ τὸ ἐπιχείρημα περὶ ἄρνησης τῆς Ἑλλάδας νὰ ἐπιλυθεῖ τὸ ζήτημα κατ' αὐτὸν τὸν τρόπο. 

Αὐτὸ τὸ ὁποῖο, βεβαίως, δὲν ἀντιμετωπίζει ἡ παραπάνω πρόταση εἶναι οἱ λοιπὲς τουρκικὲς διεκδικήσεις συμπεριλαμβανομένων τῶν λεγομένων «γκρίζων ζωνῶν», τὶς ὁποῖες ἡ χώρα μᾶς ἀπορρίπτει ὡς ἀνυπόστατες καὶ ἀπαράδεκτες. Ὅμως, σὲ μία διαπραγμάτευση ὅπως αὐτή, ἡ μεγιστοποίηση ἀπαιτήσεων εἶναι ὁ κανόνας καὶ ὄχι ἡ ἐξαίρεση. 

Ὑπὸ αὐτὸ τὸ πρίσμα, τὸ δίλημμα περὶ προσφυγῆς ἢ μὴ στὴν Χάγη ἀφορᾶ κυρίως στὸ τί μπορεῖ νὰ συμβεῖ ἐὰν δὲν προσφύγουμε, παρὰ τὸ ἀντίθετο. Οὕτως ἢ ἄλλως τὸ κόστος τῆς ἀδράνειας τὸ γνωρίζουμε ἤδη...

euro2day