30 Ιουν 2014

Ὅλο το μυαλὸ μας πῆγε στὰ πόδια... τοῦ Σαμαρὰ

Γράφει ὁ Δημήτριος Νατσιός, Δάσκαλος
Εἶναι ξέσπασμα πατριωτισμοῦ ἢ ἐκτόνωση τῆς λαϊκῆς ἀπελπισίας καὶ φρίκης ποὺ προκαλοῦν ἡ δυστυχία καὶ οἱ οἰκονομικοπολιτικὲς ἀχρειότητες τῶν κυβερνώντων; «Ἑλλάς! ὁλέ! ὁλέ! Δὲν σταματῶ νὰ τραγουδῶ ποτέ! Ἑλλὰς ὁλέ! ὁλέ!», τραγουδᾶ, ἐν χορῶ, ἡ πιτσιρικαρία στὶς γειτονιές. Καὶ οἱ γονεῖς τοὺς «ψήλωσαν ἕνα μπόι» ἐξ αἰτίας τοῦ θριάμβου τῆς ἐθνικῆς ὁμάδας ποδοσφαίρου. Καὶ τὸ 2004 πάλι «μεγάλες στιγμὲς» βιώναμε. Ξεδιπλώθηκαν σημαῖες στὰ μπαλκόνια, ἀποτυπώθηκε τὸ σύμβολο σὲ μπλουζάκια, ζούσαμε τὸ «ἔπος» τῆς Πορτογαλίας. Τὸ ἐρώτημα παραμένει: Εἶναι ὑγιὴς ἡ ταύτιση τῆς ποδοσφαιρικῆς ὁμάδας μὲ τὸ ἔθνος; Εἶναι «ξέσπασμα» ἢ παραλήρημα οἱ φρενήρεις ἐνθουσιασμοί;
Πέρασε «στὰ ψιλὰ» ἡ δήλωση μεγαλοστελέχους ἀφρικανικῆς ὁμάδας ὅτι ὅλα γίνονται γιὰ τηλεοπτικὲς διαφημίσεις. Ξεγελάστηκε ὁ ἀφελὴς ἀπὸ Ἄγγλους δημοσιογράφους καὶ ἔβγαλε τὰ ἄπλυτα στὴ φόρα, εἶπε τὶς κρυμμένες ἀλήθειες.
Πρὶν ἀπὸ δέκα περίπου χρόνια εἶχα δημοσιεύσει ἕνα ἄρθρο σὲ τοπικὴ ἐφημερίδα τοῦ Κιλκὶς μὲ τίτλο «ὅλο το μυαλὸ μας πῆγε στὰ πόδια το... Ροναλντίνιο». Τὸ παραθέτω, ἁπλῶς στὴ θέση τοῦ παλαίμαχου Βραζιλιάνου ποδοσφαιριστῆ, μποροῦμε νὰ....
βάλουμε ἄλλο ὄνομα, Μέσι, Σουάρεζ καὶ λοιπὰ πάμπλουτα, κακομαθημένα παιδάκια...
«Ἂν καὶ ὁρισμένοι ὑποστηρίζουν ὅτι τὸ ποδόσφαιρο ἐμφανίστηκε στὴν Ἀγγλία, τὸ σωστὸ εἶναι πὼς τὸ παιχνίδι τῆς μπάλας πρωτοεμφανίζεται στὴν ἑλληνικὴ ἀρχαιότητα. Ἦταν τὸ «φούλικλον» ἢ φαινίνδα», ἡ «σφαίρα» καὶ τὸ «ἁρπαστόν». («Τὸ δὲ καλούμενον διὰ τῆς σφαίρας ἁρπαστὸν φαινίνδα ἐκαλεῖτο», γράφει ὁ Ἀθήναιος στὸν Δειπνοσοφιστή του). Ἀποτελοῦσε ὁμαδικὴ γυμναστικὴ καὶ ὄχι ἀγώνισμα γιὰ ἀνάδειξη νικητῶν. Δὲν ἔλειψαν ὅμως καὶ κατὰ τὴν ἀρχαιότητα οἱ ὑπερβάσεις καὶ οἱ σωματικὲς ταλαιπωρίες. Τὸ ἀγώνισμα τῆς «μπάλας» χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὴν Ἀθήναιο ὁρμητικὸ καὶ κοπιαστικό, ἀλλὰ καὶ ἐπικίνδυνο ἐξαιτίας τῶν βίαιων τραχηλικῶν κινήσεων. («Κατὰ τοὺς τραχηλισμοὺς ρωμαλέον»).
Στὴν Ἀγγλία ἐμφανίστηκε τὸν 14ο αἰώνα. Στὴν ἀρχὴ ἔκανε χειρίστη ἐντύπωση. Ὁ Ἄγγλος λόγιος Τ. Ἔλιοτ χαρακτήριζε τὸ ποδόσφαιρο «κτηνώδη μανία καὶ ἀκραία μορφὴ βίας». Ὁ Σαίξπηρ χρησιμοποιεῖ τὴν φράση «ταπεινὲ ποδοσφαιριστὴ» ὡς ὕβριν. Τὸ 1350 περίπου ἀπαγορεύθηκε ἡ ποδοσφαιρικὴ παιδεία, ἐπειδὴ ἔτεινε νὰ ἐκτοπίσει τὴν τοξοβολία, ποὺ γύμναζε τοὺς πολεμιστές. Ἐπανεμφανίζεται καὶ ἐπικρατεῖ ἀπὸ τὰ μέσα το 19ου αἰώνα καὶ ἐξαπλώνεται σ’ ὅλον τὸν κόσμο, κατέχοντας «βασιλικὴ» θέση. Σήμερα εἶναι «τὸ ὄπιο τοῦ λαοῦ». Ὁ Ὄργουελ σὲ μία συνέντευξή του τὸ 1950 στὸν Οὐμπέρτο Ἔκο, καὶ ἀναφερόμενος στὸ ποδόσφαιρο, θὰ πεῖ: «Εἶναι ἀναγκαστικὰ ταυτισμένο μὲ τὴ ζήλια, τὸ μίσος, τὸν φανφαρονισμὸ καὶ τὴν σαδιστικὴ ἡδονὴ τοῦ βίαιου θεάματος. Μὲ ἄλλα λόγια εἶναι ἕνας πόλεμος χωρὶς πυροβολισμούς».
Ἄκουσα πρόσφατα κάποιον βετεράνο ποδοσφαιριστὴ νὰ λέει πὼς εἶναι ἀφύσικο οἱ σημερινοὶ ποδοσφαιριστὲς νὰ παίζουν τόσα παιχνίδια, εἶναι ὑπεράνθρωπο. Στηλίτευσε ἀκόμη τὸν ἐκ τοῦ πονηροῦ ποδοσφαιρικὸ κατακλυσμό. Κάθε βράδυ, χειμώνα καλοκαίρι, ὑπάρχει στὴν τηλεόραση ἕνας ποδοφαιρικὸς ἀγώνας. Ἡ πρώτη παρατήρηση εἶναι εὐεξήγητη. Εἶναι γνωστὸ πὼς σήμερα γιὰ τοὺς περισσότερους ἀθλητὲς-καὶ ποδοσφαιριστὲς-τὸ ξεπέρασμα τῶν δυνατοτήτων τους, μὲ τοξικὲς οὐσίες καὶ ἀναβολικά, ἀποτελεῖ ὄχι μόνο φιλοδοξία, ἀλλὰ καὶ πρόβλημα διαβίωσης. Ὁ ἀθλητισμὸς γενικὰ ἔχει ἐξελιχθεῖ σὲ ἕνα εἶδος τεχνολογίας καὶ οἱ ἀθλητὲς σὲ ἐργαλεῖα. Χωρὶς ὑπερβάσεις, πρωταθλήματα καὶ ρεκόρ, ἀποστεροῦνται ἀμοιβῶν, διακρίσεων στὰ τηλεοπτικὰ μέσα, λαϊκῶν πανηγυρισμῶν καὶ χρυσοπλήρωτων μεταγραφῶν. (Τὸ νὰ ἔχουμε ἀγοραπωλησίες ποδοσφαιριστῶν μὲ ποσὰ ποὺ ξεπερνοῦν τὸν προϋπολογισμὸ φτωχῶν κρατῶν, ἀποδεικνύει περιτράνως τὴν ξεφτίλα, τὴν ὑποκρισία, τὴν ἀναισχυντία τοῦ δῆθεν «πολιτισμένου» κόσμου. Στὰ καθ’ ἠμᾶς ἡ ὀδυνηρὴ περιπέτεια μὲ τοὺς Κεντέρη-Θάνου ἀποκάλυψε πὼς κάτω ἀπὸ τὸ προσωπεῖο τοῦ «μεγάλου» ἀθλητῆ, κρύβονταν δύο ἄπληστα γιὰ χρῆμα καὶ μανιακὰ γιὰ φήμη ὑποκείμενα). Τὸ νὰ μιλήσεις σήμερα στὴν Ἑλλάδα γιὰ τὴν ἀχρειότητα τῶν ἐπαγγελματικῶν, πρῶτα-ἀθλητικῶν καὶ ποδοσφαιρικῶν, ἑταιρειῶν συνιστᾶ παραβίαση ἀνοιχτῶν θυρῶν. Ἡ ὅλη διάρθρωση τοῦ ποδοσφαίρου στὴν Ἑλλάδα παραπέμπει στὶς γκανγκστερικὲς συμμορίες, ποὺ ἀποτύπωσε ἀριστοτεχνικὰ στὴν μεγάλη ὀθόνη ὁ Κόπολα μὲ τὸν «Νονό» του.
Ἡ δεύτερη παρατήρηση, γιὰ τὶς αὐξημένες «δόσεις» ποδοσφαίρου στὸν «κυρίαρχο» λαό, προκαλεῖ ἐντύπωση. Ἀντὶ σχολιασμοῦ, παραθέτω ἕνα χαρακτηριστικὸ ποίημα τοῦ Α. Πανσέληνου, καυστικότατο, μὲ τίτλο «Τὸ ποδοσφαιρικὸ μάτς»:
«Εἰκοσιδυὸ λεβέντες καὶ μιὰ μπάλα
τὶς ὧρες τῆς δουλειᾶς καὶ τῆς σχόλη μας
μὲ «ἰδανικὰ» τὶς γέμισαν μεγάλα-
νὰ φτιάξουν, λέει, τὸ μέλλον τῆς φυλῆς μας!
Πόδια στραβά, στραβὰ μυαλὰ καὶ χέρια
κωλοπηδοῦν νὰ πιάσουνε τ’ ἀστέρια.

Ὁρμοῦν, χτυποῦν καὶ κουτουλοῦν σὰ βόδια,
νὰ βροῦν τὸ νόημα τῆς ζωῆς στὴν πάλη
ὅλο το μυαλὸ τοὺς πῆγε στὰ πόδια
καὶ λὲς κλωτσᾶν πιὰ τ’ ἄδειο τους κεφάλι
καὶ ζοῦν αὐτοὶ καὶ ὁ λαὸς μιὰ καταδίκη
ἀνάμεσα στὴν ἥττα καὶ στὴν νίκη.

Νοικοκυραῖοι, φτωχοί, μαγαζατόροι,
κινοῦν νωρὶς τ’ ἀπόγευμα σὰν λύκοι
τῆς ζωῆς οἱ νικημένοι μὲ τὸ ζόρι
τῆς νίκης ν’ ἀπολάψουν τὸ ἀλκοολίκι-
καὶ κλειοῦν σ’ ἑνὸς μαντράχαλου τὰ σκέλια
τοῦ κόσμου τὴν ἀρχὴ καὶ τὴν συντέλεια!

Στείρα καρδιὰ καὶ δύναμη τυφλοῦ
παράγουν «ἥρωες» μαζικὰ στοὺς τόπους
Ὤ! κι ἂν βρισκόνταν δύο ἄνθρωποι δειλοὶ
νὰ σώσουν ἀπ’ τοὺς ἥρωες τοὺς ἀνθρώπους,
ποῦ ζοῦν σ’ ἑνὸς πολέμου μὲς στὴ δίνη
γιὰ νὰ ξεσυνηθίζουν τὴν εἰρήνη»!

Κοινωνικὴ παρακμὴ ἀποτελεῖ ἡ φανατικὴ προσκόλληση πολιτῶν σὲ ποδοσφαιρικὲς ὁμάδες –ὅπως καὶ στὶς φαυλεπίφαυλες κομματικὲς ἐξουσίες. Κάποιος θὰ ἀντιτάξει τὸ ἐπιχείρημα πὼς τὸ ποδόσφαιρο μᾶς χαρίζει χαρά, διασκεδάζουμε. Πέρυσι τὸ καλοκαίρι (2004), εἴχαμε καὶ ἐθνικὴ ἀνάταση. Μὰ αὐτὸ ἀκριβῶς ἐπιθυμεῖ ἡ ἐξουσία, νὰ ἀσχολεῖται μὲ φανατισμὸ «τὸ ζαλισμένο κοπάδι» μὲ τὸ ποδόσφαιρο. Ὁ ποδοσφαιρικὸς ἀγώνας, ἰδίως γιὰ τοὺς ἀφιονισμένους φανατικοὺς ὀπαδούς, εἶναι τὸ παραισθησιογόνο τους-ἡ βία, ἡ λυτρωτική τους ἐκτόνωση. Πότε οἱ ἐθνικὰ ὑπερήφανοι φίλαθλοι καὶ οἱ λοιποὶ καναπεδόβιοι τῶν καφενείων (ἢ μᾶλλον κηφηνείων), ξεχύθηκαν στοὺς δρόμους γιὰ νὰ καταγγείλουν τὶς αὐθαιρεσίες τῆς ἐξουσίας, τὴν κοινωνικὴ ἀδικία, τὴν ἀσυδοσία τῶν ἰσχυρῶν καὶ τοὺς ἐθνικοὺς ἐξευτελισμούς; Ἡ ἐξουσία προτιμᾶ τὶς συγκρούσεις ἢ τοὺς πανηγυρισμοὺς γιὰ τὰ γκόλ, παρὰ διαδηλώσεις ἐναντίον τῶν ἀνισοτήτων καὶ τῆς πολιτικῆς διαφθορᾶς. Ὑποδέχεται μὲ συγκατάβαση τὰ παράφορα ἢ παρανοϊκὰ ξεσπάσματα τῶν «ἀγαθῶν» Ἑλλήνων. Ἀρκεῖ νὰ μὴν στρέφονται ἐναντίον της. Ὅσο ἡ κοινωνία εἶναι ἐκχαυνωμένη «ποδοσφαιρικῶς», ὅσο τὰ «ὀργισμένα νιάτα» ξεσποῦν στὰ γήπεδα καὶ στὰ «πέριξ» καταστήματα, ὅλα εἶναι καλά. Ἀνενόχλητοι οἱ παρακεντέδες τῆς ἐξουσίας-κομματικοὶ καὶ ἀθλητικοὶ-ροκανίζουν τὸ δημόσιο χρῆμα. (Κανεὶς δὲν ἀντιδρᾶ γιὰ τὸ κουκούλωμα τῆς χρηματιστηριακῆς ἀπατεωνιᾶς. Ἀδιάφοροι «οἱ ἐγκλωβισμένοι» χάσκουν μὲ τοὺς θεατρινισμοὺς τοῦ δισεκατομμυριούχου Ροναλντίνιο. Τὸν κάλεσε καὶ ἡ ΕΠΑΕ, μαθαίνουμε, γιὰ νὰ κάνει τὴν κλήρωση τῶν ἑλληνικῶν πρωταθλημάτων, μὲ ἀμοιβὴ 300.000 εὐρώ. Μὲ λεφτὰ τοῦ δημοσίου οἱ τζιτζιφιόγκοι, οἱ κομπλεξικοί...). Ὅπως εἶπε καὶ ὁ ποιητὴς «τὸ μυαλὸ μας ὅλο πῆγε στὰ πόδια». Τίποτε , νομίζω, δὲν ἄλλαξε ὡς τὰ σήμερα...

4 σχόλια:

  1. Έτσι ακριβώς είναι!

    Και αλήθεια...γιατί ν΄ αλλάξει κάτι, όταν...ολόκληρος οικονομικός πακτωλός έχει στηθεί προκειμένου να μας αποδείξει πως το..."τίποτα" είναι τα πάντα και πως νίκες όπως στο ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, στους Ολυμπιακούς αγώνες,στην eurovision είναι ικανοποιητικές στο ν΄ ανεβεί το εθνικό μας φρόνημα και ν΄ νιώσουμε πως πράξαμε το καθήκον μας ως Έλληνες;

    Στην πραγματικότητα βέβαια, αυτό ακριβώς επιδιώκουν, μέχρι εκεί να φτάνει το νοιάξιμο για την πατρίδα.

    Τι να την έκανα λοιπόν την πρόκριση, όταν η πατρίδα μου πνέει τα λοίσθια;

    Όταν χιλιάδες συμπατριωτών μου αυτοκτονούν;

    Όταν συντελείτε αυτή η άτυπη γενοκτονία εις βάρος του έθνους μου;

    Ευχαριστώ πολύ λοιπόν, την Κόστα Ρίκα που μας γλίτωσε από ένα παρατεταμένο "μαστούρωμα" Εθνικής "συνείδησης".

    Χρύσα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Το ποδόσφαιρο είναι το πιο δημοφιλές άθλημα για δύο λόγους :

    ΠΡΩΤΟΝ, είναι τελείως απρόβλεπτο και δεν νικά πάντοτε ο καλύτερος.

    ΔΕΥΤΕΡΟΝ, είναι βίαιο - προσομοιάζει με πολεμική αναμέτρηση - και συνεπώς εξάπτει τα καταπιεσμένα ένστικτα της μάζας.

    Η εξουσία προβάλλει και εκμεταλλέυεται το ποδόσφαιρο για να στρέφει την ενεργητικότητα και την μαχητικότητα της νεολαίας σε ακίνδυνους - για την ίδια - δρόμους.

    Ο νέος νιώθει ενστικτωδώς την ανάγκη της ταυτίσεως. Θέλει να νιώθει πως ανήκει κάπου, πως δεν είναι μόνος.

    Αφού λοιπόν η σύγχρονη εξουσία δεν δίνει κανένα πρότυπο ή ιδανικό ταυτίσεως στην νεολαία ( όπως πχ το Έθνος ή την Πατρίδα ) , οι νέοι στρέφονται στις ποδοσφαιρικές ομάδες για να καλύψουν την ανάγκη του "ανήκειν".

    Κανένας από αυτούς τους νέους δεν βγήκε στους δρόμους όταν υπεστάλη η Γαλανόλευκη στα Ίμια.

    Οι ίδιοι αυτοί νέοι όμως μπορούν να σκοτώσουν για την "ομαδάρα" τους - όπως δυστυχώς έχει συμβεί.

    Ο ψευτοπατριωτισμός του νεοέλληνα εξαντλείται στην Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου.

    Ξεχύθηκαν οι νεοέλληνες με Γαλανόλευκες για να γιορτάσουν την πρόκριση της Εθνικής, την ίδια ώρα που η Πατρίδα ξεπουλιέται από τους κυβερνώντες. Γι'αυτό όμως δεν αντιδρά κανείς.

    Αυτός ο ανώδυνος "πατριωτισμός" βολεύει πολύ την εξουσία. Είναι η καλύτερη μορφή ασφαλούς εκτονώσεως των μαζών.

    Δώστε στον λαό άρτον και θεάματα, έλεγαν οι Ρωμαίοι.

    Τώρα μας στερούν τον άρτον, αλλά μας τον αναπληρώνουν με θεάματα !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μήπως βλέπουμε μόνο την μία πλευρά του θέματος; Αναμφισβήτητα, το ποδόσφαιρο από μόνο του δεν είναι κάτι αγαθό. Αλλά δεν υπάρχει ποσοστό ευθύνης και στον ίδιο τον άνθρωπο; Αναμφισβήτητα το ποδόσφαιρο και άλλες δραστηριότητες, αθλητικές και μη, αποτελούν πρόσφορο έδαφος για όλα αυτά που αναφέρονται στο κείμενο. Αλλά αντιπαλότητα και οπαδισμός παρητείται ακόμα και μεταξύ των προσκυνητών κάποιων συγκεκριμένων Μοναστηριών. Απλά σε τέτοια περίπτωση υπάρχει μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης σε αυτόν που φανατίζεται, από ότι στο ποδόσφαιρο. Κάποτε, στα χρόνια της ασπρόμαυρης τηλεόρασης παρακολουθούσα τακτικά μπάσκετ. Αλλά ένοιωσα πολύ άσχημα όταν διαπίστωσα ότι ο κόσμος ενθουσιάζεται με το κάρφωμα. Όταν κάποιος παίκτης καρφώνει στο μπάσκετ, είναι πασιφανές ότι βρίσκεται σε ένταση. Συχνά βγάζει μίσος. Εκεί που άρχισα να αντιπαθώ το μπάσκετ ήταν όταν άκουγα τους σχολιαστές να περιγράφουν: "Καρφώνει μπροστά στα μούτρα του αμυντικού" δηλαδή τονίζεται ότι με το κάρφωμα προσβάλεται ο αμυντικός. Γιατί κανένας δεν ασχολείται με την ευθύνη των δημοσιογράφων για την αντιπαλότητα στο ποδόσφαιρο και στην πολιτική και αλλού; Με ένα νυστέρι οι γιατροί μπορεί ακόμα και να σώσουν ζωές. Με το ίδιο ακριβώς όργανο κάποτε κάποιος "Τζακ" έσφαζε ανθρώπους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΚΑΝΤΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ.